11 sách hay về chính trị Mỹ từ sáng lập đến những vấn đề thời hiện đại

Chính trị Mỹ là một chủ đề phức tạp và hấp dẫn. Cho dù bạn là một người đam mê chính trị, một sinh viên hay chỉ đơn giản là một người muốn hiểu sâu hơn về bối cảnh chính trị Mỹ, 11 cuốn sách này có thể là một nguồn tài liệu quý giá.

Bước Chuyển Thứ Tư – Lời Tiên Tri Về Nước Mỹ: Những Chu Kỳ Lịch Sử Dự Báo Gì Về Tương Lai Hoa Kỳ

Chủ đề nghiên cứu chính của cuốn sách là Lý thuyết thế hệ ở Mỹ, được Strauss và Howe nghiên cứu theo quy luật bốn bước và dòng chảy lịch sử, sự phát triển văn hóa xã hội của nước Mỹ trong từng thời kỳ.

Trước mỗi quá trình chuyển đổi là một sự kiện không chỉ biểu thị một sự thay đổi đáng kể trong nền kinh tế, xã hội và văn hóa Mỹ mà còn trong bầu không khí quốc gia đặc trưng cho mỗi thời đại.

Các lần chuyển đổi liên tiếp, bốn lần chuyển tiếp liên tiếp theo chu kỳ, tạo thành một chu kỳ saeculum, tương đương với vòng đời của con người và kéo dài từ 80 đến 100 năm. Mỗi quá trình chuyển đổi đều có tác động trực tiếp đến những người Mỹ sinh ra và lớn lên trong thời kỳ đó; do đó, cứ sau bốn lần chuyển đổi, người Mỹ thuộc hai thế hệ khác biệt lại có chung một quan điểm về tình hình và sự thay đổi của Hoa Kỳ.

Từ mô hình đó, tác giả đưa ra phỏng đoán về bước chuyển tiếp theo nước Mỹ sẽ cần phải đối mặt.

Lược Sử Nước Mỹ Thời Kỳ Tái Thiết 1863 – 1877

Kết thúc cuộc nội chiến, đối với nước Mỹ, cũng là khởi điểm đáng ghi nhớ cho công cuộc tái thiết và thống nhất hai miền Nam Bắc.

Đây chính là giai đoạn vô cùng khó khăn với nhiều thử thách không dễ nhanh chóng vượt qua: cân bằng lợi ích giữa các giai cấp, xóa bỏ tàn dư của chế độ nô lệ, đặt nền tảng cho việc xây dựng một mô hình xã hội dân chủ kiểu mẫu trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, giáo dục…

Một nước Mỹ phát triển hàng đầu về kinh tế, hùng mạnh về quân sự, hãnh diện với nền dân chủ hoàn thiện và hiệu quả như ngày nay chính là đã được định hình, bắt tay xây dựng ngay trong thời kỳ này bằng những dự án tái thiết quy mô, tầm nhìn cao xa, xuất phát từ những niềm tin vững chắc vào tương lai của dân tộc mình

Nền Dân Trị Mỹ

Cuốn sách này không thực sự nhằm vào một đối tượng nào. Khi viết sách này, tác giả không quan tâm phục vụ hoặc chống lại bất kỳ phe phái nào. Tác giả tìm cách hiểu thấu vấn đề không theo cách làm cho nó khác đi mà theo cách nhìn xa hơn các phe phái. Và trong khi các phe phái lo toan đến ngày mai thì tác giả muốn lo nghĩ cho tương lai.

Theo tác giả, nền dân trị hứa hẹn được những gì cho tương lai là tùy thuộc vào yếu tố quyết định: tinh thần trách nhiệm của các công dân đối với cộng đồng. Từ đó, ông đặt ra hàng loạt vấn đề còn nóng bỏng tính thời sự:

• Nên mạnh dạn thực hiện nền dân trí đến đâu?
• Làm thế nào để hợp nhất sự tham gia của toàn dân với thể chế chính trị đại diện?
• Xã hội hiện đại đứng trước nguy cơ nào khi sự thờ ơ, tính phi chính trị và xu hướng trở về với cuộc sống riêng tư ngày càng gia tăng trong nhân dân?
• Làm sao cân đối được mối quan hệ giữa nhà nước và kinh tế, giữa cá nhân và xã hội: hay nói cách khác, giữa tự do và bình đẳng?

Donald Trump: Đã Đến Lúc Phải Cứng Rắn Để Khôi Phục Sự Vĩ Đại Của Nước Mỹ

Tân Tổng thống Mỹ năm 2016 thiết lập một đại kế hoạch giúp nước Mỹ vĩ đại trở lại. Bởi theo Trump, người tiền nhiệm Obama là một thảm họa đối với đất nước này. Ông ta đã phá tung nền kinh tế, mở cửa biên giới cho những tên tội phạm bạo lực bước vào, thòng lên vai con cháu chúng ta gánh nặng nợ nần và đi khắp thế giới xin lỗi cho nước Mỹ như thể đất nước vĩ đại nhất thế giới này cần xin lỗi vì là mảnh đất của cơ hội và tự do như trước khi Obama trở thành Tổng thống. Giờ đây, nước Mỹ trông như một đất nước kiệt quệ.

Trong cuốn sách bestseller của New York Times, Trump đưa ra những câu trả lời mà nước Mỹ đang tìm kiếm như:

• Làm sao để đảm bảo an ninh biên giới và chặn dòng người nhập cư ồ ạt vào Mỹ.
• Làm sao để tạo ra việc làm cho người Mỹ bằng cách buộc Trung Quốc phải tiến hành hoạt động mậu dịch thật sự công bằng.
• Làm sao để trả dứt nợ mà không đe dọa các chương trình lâu đời như An sinh Xã hội, Chăm sóc Y tế và Trợ giúp Y tế mà hàng triệu người Mỹ đang phải sống dựa vào.

Chính Trường Hoa Kỳ: Lịch Sử Đảng Phái

Cuốn sách là một cái nhìn đầy đủ và chi tiết về Hệ thống đảng phái chính trị Hoa Kỳ.

Trong nhiều năm qua, hiểu biết chung về nước Mỹ của người Việt Nam đã tăng lên rất nhiều thông qua báo chí, sách vở, qua internet, qua các cuộc trao đổi, du lịch, làm việc. Chúng ta khá hiểu về nền kinh tế và môi trường đầu tư, kinh doanh của Mỹ. Thể chế chính trị và các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ dần trở nên quen thuộc sau mỗi bốn năm. Hàng chục cuốn sách được xuất bản ở Việt Nam mỗi năm về chủ đề này cũng giúp cho độc giả nắm rõ những khái niệm cơ bản và các sự kiện, nhân vật nổi bật nhất.

Song, một trong những yếu tố nền tảng và quan trọng nhất của thể chế chính trị Hoa Kỳ là hệ thống đảng phái và sự vận hành của nó thì lại chưa được biết nhiều ở Việt Nam. Muốn hiểu về thể chế chính trị và các cuộc bầu cử tổng thống ở Mỹ mà chưa biết về sự vận hành của hệ thống đảng phái thì đó sẽ là thiếu sót vô cùng lớn.

Cuốn sách Chính trường Hoa Kỳ: Lịch sử đảng phái của tác giả A. James Reichley, một trong những tác phẩm đầy đủ và chi tiết nhất về chủ đề này. Đây là một công trình khoa học chính trị rất sâu sắc về lịch sử hình thành, phát triển các đảng phái chính trị ở Mỹ, được đúc kết từ kinh nghiệm sau nhiều năm nghiên cứu, giảng dạy của tác giả.

Lịch Sử Bí Mật Đế Chế Hoa Kỳ

Lịch sử bí mật đế chế Hoa Kỳ là cuốn sách tham khảo cực kỳ thú vị – không chỉ cho các nhà nghiên cứu kinh tế chính trị, cho các trí thức, sinh viên, mà còn hướng tới bất kỳ bạn đọc nào mong muốn tìm hiểu sâu hơn về nước Mỹ – đặc biệt trong giai đoạn hiện nay – khi cường quốc này đang bị suy thoái kinh tế nghiêm trọng, kéo theo sự ảnh hưởng về mặt kinh tế trên toàn cầu.

Sự thật về nạn tham nhũng toàn cầu hậu trường các vụ tham nhũng, các âm mưu lũng đoạn và phá hoại của đế chế hoa kỳ.

Sau Lời thú tội của một sát thủ kinh tế gây sửng sốt và bàng hoàng, John Perkins trở lại với 7, bức tranh đặc tả âm mưu phá hoại mà Washington nuôi dưỡng và tiến hành ở quy mô toàn cầu nhằm phục vụ lợi ích kinh doanh của Hoa Kỳ. Cuốn sách rọi thẳng vào những điểm nóng trên toàn thế giới, khảo cứu các cuộc khủng hoảng địa chính trị nổi bật hiện nay qua lời kể của những sát thủ kinh tế, những kẻ đánh thuê, điệp viên CIA, phóng viên, nhà hoạt động chính trị… Nổi lên là sự bất ổn đang ngự trị khắp nơi nơi: rõ ràng chúng ta đang tạo ra một thế giới nguy hiểm, bấp bênh và không bền vững.

• Chúng ta đã rơi vào tình cảnh này như thế nào?
• Trách nhiệm thuộc về ai?
• Chúng ta làm thế vì lẽ gì?
• Đâu là cái giá phải trả?
• Chúng ta còn có thể làm gì để xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn?

Bush Và Quyền Lực Nước Mỹ

Ngày 11-9 là một ngày kinh hoàng của lịch sử nước Mỹ, lần đầu tiên trong lịch sử, Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ – một siêu cường với sự vượt trội không thể chối cãi về kinh tế, khoa học kỹ thuật, một dân tộc luôn tự hào với những giá trị tự do của mình, một vùng lãnh thổ tách biệt giữa hai đại dương với lịch sử gần 200 năm, chính quyền Mỹ và người dân Mỹ không hề biết đến chiến tranh và đau thương ngay tại chính quốc. Tòa Tháp Đôi tại New York, biểu tượng cho sự thịnh vượng của nền kinh tế Mỹ, sụp đổ hoàn toàn. Lầu Năm Góc, đầu não của sức mạnh quân sự Mỹ, mang đầy thương tích. Người Mỹ khiếp sợ. Nước Mỹ chấn động.Thế giới bàng hoàng.

Và từ ngày đó, nước Mỹ thay đổi, động thái nội các chính quyền cùng bộ máy quyền lực nước Mỹ do Tổng thống George W. Bush đứng đầu thay đổi, mà khởi đầu là là cuộc chiến tranh tấn công Afganistan và Iraq. Cả thế giới như nín thở dõi theo các diễn biến chiến sự diễn ra từng ngày làm ảnh hưởng tác động lên toàn bộ an ninh và nền kinh tế thế giới..

Lược Sử Nước Mỹ

Từ khởi đầu là một tập hợp những thuộc địa ít người biết đến nằm ven bờ Đại Tây Dương, nước Mỹ đã trải qua một bước chuyển mình lớn lao để trở thành cái mà nhà phân tích chính trị Ben Wattenberg từng gọi là “quốc gia toàn cầu đầu tiên”, một dân số gần 250 triệu người đại diện cho gần như tất cả các quốc tịch và nhóm chủng tộc trên thế giới. Đó cũng là một đất nước mà nhịp độ và phạm vi đổi mới – về kinh tế, kỹ thuật, văn hóa, dân số và xã hội – diễn ra không ngừng. Nước Mỹ thường là nước báo hiệu sự hiện đại hóa và đổi mới mà nó chắc chắn sẽ lan rộng sang những đất nước và xã hội khác trong một thế giới ngày càng trở nên nối kết và phụ thuộc vào nhau hơn.

Tuy nhiên, nước Mỹ cũng duy trì ý thức về tính liên tục, một loạt những giá trị cốt lõi đã có từ khi hình thành quốc gia này. Chúng bao gồm niềm tin vào tự do cá nhân và chính quyền dân chủ, và một lời cam kết về cơ hội kinh tế và sự tiến bộ cho mọi người. Nhiệm vụ muôn đời của nước Mỹ sẽ là đảm bảo rằng những giá trị của nó về tự do, dân chủ và cơ hội di sản của một lịch sử phong phú và đầy biến động – sẽ được bảo vệ và phát huy khi đất nước, và thế giới, tiến tới ngưỡng cửa của thế kỷ mới.

Tương Lai Của Quyền Lực

Trong cuốn Tương lai của quyền lực, với lối phân tích gọn gàng chặt chẽ, tác giả đã đưa ra những gợi ý cho việc thảo luận về chủ đề nòng cốt: “Làm thế nào để Hoa Kỳ vẫn giữ được ảnh hưởng tốt đẹp nơi cộng đồng thế giới trong thế kỷ XXI hiện nay?”. Ông nhắc nhở rằng trong thời đại Internet được phổ biến rộng rãi ngày nay, vai trò của các cá nhân và tổ chức phi chính phủ NGO, kể cả các nhóm khủng bố – hiện cũng đang nắm giữ một vị thế rất quan trọng trong nền chính trị toàn cầu chứ không phải chỉ là một lĩnh vực duy nhất, chuyên biệt dành riêng cho các chính quyền, dù đó là một siêu cường quốc như nước Mỹ như quan niệm từ xưa đến nay. Và tác giả kết luận rằng: “Nước Mỹ cần phải phát triển một chiến lược về quyền lực thông minh (Smart power strategy) trong sự hợp tác chân thành với các quốc gia khác, chứ không thể cứ ỷ thế vào quyền lực cứng (Hard power) như sức mạnh kinh tế quân sự, để mặc sức tung hoành áp đảo trên trường quốc tế như vẫn áp dụng từ xưa đến nay được nữa”.

Trong cuốn sách này, Joseph Nye đưa ra một tổng luận rất dễ đọc, kết quả của hơn hai thập kỷ đầy kiến thức uyên thâm mới mẻ về mặt khái niệm. Chiến lược tự do – hiện thực chủ nghĩa của Nye rất thuyết phục: Mỹ có thể ngăn chặn lại sự suy yếu chính trị và mở rộng sự thịnh vượng kinh tế bằng cách theo sát một chiến lược quyền lực nhỏ không nhằm theo đuổi vị trí siêu việt mà muốn chan hòa với các quốc gia khác.

Hiến Pháp Mỹ Được Làm Ra Như Thế Nào

Cuốn sách đã cung cấp một bức tranh toàn cảnh về sự ra đời của Hiến pháp Mỹ, như một lời lý giải cho rất nhiều người có cùng mối băn khoăn. Vậy Hiến pháp Mỹ đã được làm ra như thế nào? Nó được làm ra trong những cuộc tranh luận nảy lửa tưởng như không có lối thoát và những mối bất đồng sâu sắc, bởi những bộ óc vĩ đại có một không hai trong lịch sử, và bằng một tinh thần mà người ta khó có thể tìm một tính từ nào thay thế ngoài cách gọi – “tinh thần Mỹ”. Đó là sự tôn trọng đặc biệt lẫn nhau, thừa nhận những quan điểm hoàn toàn khác biệt, chấp nhận và cùng thỏa hiệp để đi tới lợi ích chung cuối cùng.

Nội dung cuốn Hiến pháp Mỹ được làm ra như thế nào? bao gồm những mẩu chuyện rất hấp dẫn về quá trình soạn thảo Hiến pháp, về những cuộc tranh luận cực kỳ gay go và nan giải trong quá trình soạn thảo bản Hiến pháp Hoa Kỳ năm 1787, những bức thư đầy tính nhân bản và trách nhiệm của những người tham sự Hội nghị lập hiến.

Nghiên Cứu Về Nước Mỹ

“Nghiên cứu về nước Mỹ” của Perter Jennings và Todd Brewster là một cố gắng để định nghĩa nước Mỹ.

Trong sách, tác giả đề cập rất nhiều mặt của nước Mỹ bằng những dẫn chứng, những nhân vật, thời gian và địa điểm cụ thể, cùng sự phân tích sắc sảo để đưa ra những kết luận đáng tin cậy nhằm giới thiệu tương đối chính xác và rõ nét nhất về nước Mỹ với thế giới.

Hy vọng đây là thông điệp giúp bạn sẽ nhận ra trong từng trang sách, rằng nước Mỹ xưa kia của Jefferson, Madison, Hamilton, Franklin, Washington… hiện nay vẫn thế.

Lời kết

11 cuốn sách này cung cấp một sự khám phá toàn diện và đa dạng về chính trị Hoa Kỳ. Từ những tường thuật lịch sử đến những phân tích đương đại, mang lại những hiểu biết có giá trị về sự phức tạp và động lực của hệ thống chính trị Hoa Kỳ.