9 sách hay về Châu Phi cho những người yêu thích phiêu lưu và khám phá

Châu Phi, với vẻ đẹp tự nhiên kỳ vĩ và sự đa dạng văn hóa độc đáo, là một lục địa hấp dẫn và bí ẩn. Để khám phá và hiểu sâu hơn về Châu Phi, có rất nhiều cuốn sách xuất sắc đã được viết về lịch sử, văn hóa, và cuộc sống trên đại lục đen.

Châu Phi Nghìn Trùng

Nhân một cuộc phỏng vấn sau sự kiện công bố giải Nobel Văn chương năm 1954, Ernest Hemingway từng nói về Isak Dinesen (dù hai người chưa từng gặp gỡ) như thế này: “Hôm nay, tôi cũng sẽ hạnh phúc – hạnh phúc hơn nữa – nếu giải thưởng ấy được trao cho nhà văn nữ xuất sắc Isak D”

Isak Dinesen là bút danh của bà Karen Blixen – tác giả cuốn sách Out of Africa, tựa tiếng Việt: Châu Phi nghìn trùng. Cuốn hồi ức ra đời từ những năm tháng bà sinh sống tại châu Phi (1914 – 1931) trên một đồn điền cà phê rộng 4000 mẫu Anh gần Nairobi.

Châu Phi nghìn trùng bao gồm 5 phần: hai phần đầu tập trung mô tả cư dân bản xứ với những quan niệm lâu đời, độc đáo về công lí cũng như sự trừng phạt. Phần thứ ba, Các vị khách của đồn điền, chuyển sang khắc họa tuyến nhân vật tìm đến tá túc ở nhà Blixen – như bà lí giải: “Tại các xứ thuộc địa mới khai phá, lòng hiếu khách là điều cần thiết cho cuộc sống của không chỉ du khách mà cả của người định cư tại đây. Mỗi vị khách là một người bạn, đem đến tin tức, tốt hoặc xấu, thứ bánh mì cho những tâm trí đói khát sống nơi cô quạnh. Một người bạn chân chính ghé chơi là một thiên sứ, mang theo bánh thánh”. Phần bốn, Trích sổ tay một người nhập cư, bao gồm những ghi chép ngắn phản ánh đời sống của một thực dân da trắng tại châu Phi. Cuối cùng, phần năm khép lại dòng hồi ức: Đồn điền lụn bại, vài thân hữu của Blixen như thủ lĩnh Kinanjui, vận động viên Denys Finch-Hatton ra đi vĩnh viễn..

Người Thu Gió

William Kamkwamba sinh ra tại Malawi – nơi ma thuật vẫn thống trị còn khoa học là điều bí ẩn. Đây cũng là vùng đất kiệt quệ vì hạn hán và nạn đói. Nhưng William đã được đọc về các guồng gió và mơ ước sẽ dựng được một guồng gió để mang lại cho ngôi làng nhỏ của mình hai thứ xa xỉ mà chỉ 2% dân Malawi được hưởng: điện và nước máy. Xóm giềng nói anh misala (điên rồ), nhưng William không từ bỏ ước mơ. Bằng một chồng sách khoa học từng bị bỏ quên, chút kim loại vụn, các bộ phận dỡ ra từ máy kéo và xe đạp, cùng trí tò mò và lòng quyết tâm dồi dào, anh bắt đầu kế hoạch táo bạo để tạo nên một cỗ máy chẳng giống ai và điều kỳ diệu nho nhỏ sẽ làm thay đổi cuộc sống quanh mình.

Người Thu Gió là một câu chuyện phi thường nhưng chân thực về sự khéo léo và khả năng phục hồi của con người khi đối mặt với nghịch cảnh. Bất cứ ai nghi ngờ khả năng của một cá nhân trong việc cải thiện cộng đồng của mình và cuộc sống của những người xung quanh sẽ được truyền cảm hứng từ điều này.

Who? Chuyện Kể Về Danh Nhân Thế Giới: Nelson Mandela

Nelson Mandela là Tổng thống Nam Phi đầu tiên được bầu cử dân chủ theo phương thức phổ thông đầu phiếu. Trước khi trở thành tổng thống, Mandela là nhà hoạt động chống chủ nghĩa apartheid (chủ nghĩa phân biệt chủng tộc). Vào năm 1962 ông bị bắt giữ và bị buộc tội phá hoại chính trị cùng các tội danh khác, và bị tuyên án tù chung thân. Mandela đã trải qua 27 năm trong lao tù, phần lớn thời gian là ở tại Đảo Robben.

Sau khi được trả tự do, Mandela đã lãnh đạo đảng của ông trong cuộc thương nghị để tiến tới một nền dân chủ đa sắc tộc vào năm 1994. Trong nhiệm kỳ tổng thống của mình từ năm 1994 đến 1999, Mandela thường ưu tiên cho vấn đề hòa giải dân tộc.

Nelson Mandela được coi là biểu tượng của dân chủ và công bằng xã hội. Ông đã nhận hơn 250 giải thưởng trong hơn bốn thập niên, trong đó có Giải Nobel Hòa bình vào năm 1993. Tại Nam Phi, Mandela được đặc biệt kính trọng và được coi là Cha già dân tộc.

Quê Hương Tan Rã

“Quê hương tan rã” là câu chuyện về sự sụp đổ đầy bi kịch của nhân vật chính Okonkwo và của cả nền văn hoá Ibo trong bối cảnh cuối thế kỷ 19 khi chủ nghĩa thực dân đã chạm tới mảnh đất quê hương anh. Achebe đã dẫn chúng ta qua sự phức tạp của nền văn hoá Ibo, qua ý thức sâu sắc về công lý của bộ tộc đó, qua những luật lệ đôi khi quá khát máu và cả tinh thần trọng nam vừa cao quý vừa tai hại. Đến cuối truyện, khi nhà cầm quyền thực dân Anh đến và coi dân bản xứ như những kẻ mọi rợ, và Okonkwo treo cổ tự sát, chúng ta buộc phải thấy rằng thế giới này đã phạm phải một sai lầm khủng khiếp đến mức nào.

Cuốn sách gây choáng váng này thường được so sánh với những vở bi kịch Hi Lạp vĩ đại. Nó tự đặt mình trong cuộc đấu tranh kinh điển giữa sự chủ nghĩa truyền thống và làn sóng đổi thay, giữa lòng tự tôn, tình yêu không bờ bến với nền văn hóa quê hương và một sức mạnh mới tới có thể lật nhào tất cả.

“Quê hương tan rã” được các nhà phê bình Phi, Âu, và Mỹ hoan nghênh nhiệt liệt, coi là tiểu thuyết phong phú nhất, chính xác nhất, bố cục khéo léo nhất, mà bình tĩnh nhất của một người Phi châu viết về Phi châu Da Đen từ sau thế chiến tới nay. Tác phẩm đã được dịch ra các tiếng Pháp, Ý, Tây Ban Nha, Đức, bán được nửa triệu bản và hiện nay được dùng trong nhiều trường dạy Anh ngữ ở Châu Phi, như một tác phẩm cổ điển vậy.

Nửa Mặt Trời Vàng

Một câu chuyện cảm động về tình yêu, tình người đã được tái hiện lại dưới điểm nhìn của nhân vật Ugwu, người giúp việc trong nhà Odenigbo. Đến làm cho Odenigbo từ khi còn là một cậu bé 13 tuổi, Ugwu đã lần lượt chứng kiến và tham dự vào một loạt biến cố của gia đình Odenigbo cũng như những biến động của xã hội Phi châu lúc đó.

Qua đó, Nửa Mặt Trời Vàng tái hiện thành công những trang sử đẫm máu của Nigeria thời kỳ đòi ly khai lãnh thổ để tự trị (năm 1967). Chimamanda Ngozi Adichie đã phân tích, mổ xẻ thành công phản ứng của con người thời kỳ đó (từ quan điểm của một người giúp việc đến cô con gái của một nhà giàu có), lúc chủ nghĩa man rợ làm gián đoạn những tiện nghi của giới trung lưu và những cố gắng vượt bậc của họ để tồn tại..

Angelina Jolie – Nhật Kí Những Chuyến Đi – Những Cuộc Gặp Gỡ Với Người Tị Nạn ở Châu Phi, Campuchia, Pakistan Và Ecuador

Angelina Jolie ngoài vai trò là một diễn viên, đạo diễn điện ảnh, cô còn là Đại sứ thiện chí của Cao ủy Liên Hiệp Quốc về người tị nạn. Cô đi đến những vùng đất đang có chiến tranh và các cuộc xung đột vũ trang, nơi có cả triệu người là nạn nhân của các cuộc bạo lực tàn khốc nhất thế giới.

Cuốn sách này ghi lại những cảm nghĩ và trải nghiệm của Angelina Jolie trong những chuyến đi tới Sierra Leone, Tanzania, Pakistan, Campuchia và Ecuador. Ở đó, cô ăn ở và làm việc bằng cả trái tim mình với những người tị nạn, thấy được hậu quả khốc liệt và đau thương của bạo lực và chiến tranh, thấy được tình người ấm áp trong hoàn cảnh cùng cực, cũng như chứng kiến con người đã can đảm đấu tranh cho sự sinh tồn ra sao. Những ghi chép chân thật từ cuộc hành trình có một không hai này đã thay đổi hoàn toàn thế giới quan của nữ diễn viên cũng như thế giới nội tâm của cô.

Chuyện Lạ Phi Châu

Chuyện lạ Phi châu” là tổng hợp những câu chuyện về con người, những mảnh đời hay sự kiện mà Hảo Phạm Fiori được tận mắt chứng kiến trên hành trình trải nghiệm ở châu Phi tại Kenya, Tanzania, Sudan và Ethiopia trong hơn 10 năm qua.

Không giống tưởng tượng ban đầu rằng châu Phi là nơi nóng nực và khô cằn, đầy cát bụi và sỏi đá, Kenya tựa một bức tranh thiên nhiên diễm lệ với rất nhiều cây xanh, hoa cỏ, chim muông đủ sắc màu, là những thảo nguyên savanna mênh mông nơi hàng đàn hươu cao cổ đủng đỉnh gặm những cành cây keo đầy gai, là đỉnh Kilimanjaro hùng vĩ, là bầu trời lồng lộng với hàng vạn vì sao lấp lánh trong đêm; là một Sudan khô nóng với những trận bão cát và vô số kim tự tháp lớn nhỏ trên sa mạc Sahara rộng lớn hay một Tanzania nóng ẩm không khác gì khí hậu ở Hà Nội vào hè.

Sau gần 5 năm sinh sống, Kenya đã trở thành ngôi nhà thứ hai của gia đình, nơi họ để lại một phần trái tim đối với mảnh đất kì diệu và những con người giản đơn, hồn hậu. Đó là những trải nghiệm vô giá mà chỉ khi thực sự “sống” trong nó, bạn mới có thể cảm nhận được, như Karen Blixen đã mô tả trong cuốn sách “Xa mãi châu Phi” (Out of Africa) của bà: “Khi bắt được nhịp điệu của Phi châu, bạn sẽ nhận ra rằng mọi thứ đều hòa hợp trong thứ âm nhạc của riêng nó.”

Truyện Cổ Thế Giới – Châu Phi

Ngày nay, vùng đất châu Phi đã hình thành với những thành phần xã hội mới nhưng truyện cổ châu Phi vẫn được lưu hành.

Nội dung truyện hầu hết có kết cấu đơn giản, không có diễn biến phức tạp, có thể không cần đến “thắt nút” và “gỡ nút”, không có kết thúc bất ngờ. Người kể có thể chỉ trình bày một tình huống chứa mâu thuẫn, mà người nghe đoán ngay được tình huống phát triển để rồi cùng người kể rút ra một kết luận về đạo lý chung hay về phép ứng xử hằng ngày.

Chạy Bộ Cùng Người Kenya – Đi Tìm Bí Mật Những Đôi Chân Gió

Chạy bộ cùng người Kenya là câu chuyện về sáu tháng trải nghiệm thực tế của cây bút thể thao Adharanand Finn. Quyết định đưa cả gia đình (gồm vợ và ba con nhỏ) khỏi cuộc sống tiện nghi tại Anh Quốc, Finn đến với một thị trấn nhỏ tại Thung lũng Rift của Kenya – nơi được coi là “thánh địa” của những người chạy bộ cự ly dài.

Tại đây, tác giả được tập luyện cùng những nhà vô địch Olympic, những người trẻ tuổi đầy nhiệt huyết và hy vọng, hay những đứa trẻ chạy bộ hàng cây số đến trường mỗi ngày; được trao đổi và chia sẻ cùng một số chuyên gia hay tên tuổi hàng đầu trong giới huấn luyện viên. Đây cũng là nơi anh gặp những cá nhân vừa tiêu biểu vừa rất riêng của làng chạy bộ Kenya, cùng họ lập nên một nhóm để tập luyện cho giải chạy Lewa..

Lời kết

Các cuốn sách về Châu Phi không chỉ mang đến cho chúng ta kiến thức về lịch sử và văn hóa đặc biệt của lục địa này, mà còn mở ra cánh cửa để chúng ta hiểu và đồng cảm với những câu chuyện và trải nghiệm của người dân Châu Phi. Từ việc khám phá vẻ đẹp tự nhiên, sự sống động của các thành phố đến việc tìm hiểu về những thách thức và tiềm năng của Châu Phi, những cuốn sách trong danh sách này sẽ mở rộng tầm nhìn và mang đến cho chúng ta sự khám phá tuyệt vời.