5 sách hay về biên dịch cung cấp nguồn tài liệu đa dạng và toàn diện

Thế giới biên dịch rất rộng lớn và đa dạng, với vô số cuốn sách cung cấp những hiểu biết và hướng dẫn có giá trị. Danh sách 5 cuốn sách hay về biên dịch này cung cấp một cái nhìn chi tiết và nguồn tài liệu phong phú dành cho những ai muốn khám phá lĩnh vực hấp dẫn này.

Từ Điển Anh Việt 300.000 Mục Từ Và Định Nghĩa

Cuốn từ điển này sẽ cung cấp đến bạn đọc:

• Hàng trăm chú thích nhằm hướng dẫn cách dùng từ đúng trong tiếng Anh
• Có các từ ngữ chuyên ngành dùng cho học sinh sinh viên và các chuyên gia nghiên cứu
• Có bổ sung và cập nhật nhiều từ mới
• Có hình minh họa ở những từ cần thiết
• Từ ngữ thông dụng.
• Bổ sung nhiều từ chuyên ngành.
• Trình bày đơn giản, rõ ràng.
• Tiện dụng trong tra cứu, dịch thuật.

Ngoài ra, từ điển cung cấp hình ảnh minh họa để làm cho nghiên cứu hấp dẫn hơn. Phần phụ lục của từ điển cung cấp cho người dùng bảng các động từ bất quy tắc và các tài liệu tham khảo thêm.

Thực Hành Biên Dịch Hiệu Quả

Quyển sách này giới thiệu phương pháp biên dịch hiệu quả, xuất phát từ nghiên cứu lý thuyết dịch, và đặc biệt là kinh nghiệm giảng dạy, biên phiên dịch của tác giả. Do mục đích chính là tập trung vào thực hành kỹ năng, phần lý thuyết sẽ không được thảo luận.

Quyển sách trình bày các phương pháp thực hành biên dịch từ đơn giản đến phức tạp, vận dụng cấu trúc câu và các điểm ngữ pháp trong dịch thuật, dịch cụm từ cho đến câu phức hợp, áp dụng đảo ngữ và hình thức nhấn mạnh, biên dịch từ một đoạn văn ngắn cho đến cả một bài văn.

Hướng dẫn kỹ thuật biên dịch Anh – Việt Việt – Anh

Dịch là một nghề nghiệp. Nghề dịch có hai ngành khác nhau rất cơ bản. Đó là dịch viết hay biên dịch (translation). Nếu chúng ta cho rằng dịch viết phải tầm chương trích cú thì dịch nói phải đủ ý và rõ ràng. Mỗi loại dịch lại có những tiêu chí riêng đối với người dịch. Chẳng hạn dịch viết đòi hỏi người biên dịch (translator) có khả năng khai thác tư liệu một cách phong phú và đa dạng thì dịch nói đòi hỏi người phiên dịch (interpreter) phải có trí nhớ tốt (good memory), đặc biệt là trí nhớ tạm thời (short term memory). Đồng thời mỗi loại dịch lại có một số kỹ thuật riêng để thực hiện nhiệm vụ dịch thuật.

Ngành phiên dịch có hai loại hình khá khác biệt: dịch đuổi (consecutive interpreting) và dịch song song (simultaneous interpreting). Trong loại hình dịch đuổi, phiên dịch đợi cho diễn giả (speaker) nói hết một đoạn ngắn đủ nghĩa, dừng lại, rồi mới bắt đầu dịch. Cứ như vậy phiên dịch “đuổi” theo diễn giả cho đến hết cuộc nói chuyện.

Trong loại hình dịch song song, phiên dịch được trang bị tai nghe (headphone) để nghe diễn giả nói, nói đến đâu phiên dịch dịch đến đó. Đại biểu cũng thường dùng tai nghe (headphone, earphone) để nghe lời dịch, thông qua một hệ thống thiết bị dịch song song (interpreting facilities). Theo cách dịch song song phiên dịch có khi chỉ đi sau diễn giả một câu..

Dịch Thuật Và Tự Do

”Tri thức là sức mạnh”. Tri thức là nền tảng phát triển của xã hội. Nhận định này từ lâu đã được thừa nhận như một chân lý. Nhưng khi bước chân vào hội nhập thế giới, người trẻ Việt Nam bỗng thấy mình trắng tay trước di sản trí tuệ của nhân loại. Trước bối cảnh đó, không còn cách nào khác là phải nhanh chóng đưa tinh hoa tri thức thế giới về khoa học, kỹ nghệ, kinh tế, xã hội, giáo dục, văn hóa… về thông qua việc biên dịch những cuốn sách chuyên ngành tốt nhất ra tiếng Việt.

Kinh nghiệm của Nhật Bản cho thấy, việc hiện đại hóa nước Nhật đã được bắt đầu bởi việc biên dịch các sách khoa học và triết học phương Tây ra tiếng Nhật, khởi đi từ nửa sau thế kỷ XVII và kéo dài từ đó đến nay. Nếu không có cuộc dịch thuật này, nước Nhật đã không thể hiện đại hóa thành công và phát triển thành cường quốc được cả thế giới ngưỡng mộ.

Với cách trình bày khoa học nhưng đơn giản cho các vấn đề chuyên môn, cùng một văn phong trong sáng, nhiều chỗ gần gũi như văn nói, Dịch Thuật Và Tự Do không khô khan và đi quá sâu vào những lãnh vực liên quan (như các lý thuyết ngôn ngữ học, thuyết nữ quyền), nhưng vẫn giúp bạn đọc nhìn rõ ra thế giới dịch thuật một cách toàn diện – bao gồm: dịch văn chương, dịch tin tức và báo chí, dịch âm thanh và hình ảnh cho phim, thuyết cảm ý trong dịch nói và dịch viết, phân biệt dịch chuyên ngành và không chuyên ngành, đạo đức dịch thuật…, cùng những vẫn đề hiện còn tranh cãi và cần tìm hiểu của nó. Phần thư mục tương đối chi tiết ở cuối sách có thể thỏa đáp nhu cầu tra cứu mở rộng của người đọc.

Tuy được cấu trúc và trình bày một cách khách quan và bao quát như thế, nhưng như tựa sách đã nêu rõ, tác giả không áp đặt lý thuyết nào cho người đọc, mà chỉ dựa trên lý thuyết để đề xuất các giải pháp cho các tình huống dịch thuật cụ thể, như thế người học có thể “tự do” lựa chọn giải pháp khi thực hành dịch thuật.

Dịch Thuật Và Tự Do được đánh giá là cuốn sách không thể thiếu đối với các bạn trẻ muốn đặt chân vào địa hạt dịch thuật. Nó như một cây gậy lý thuyết hàm chứa một cách đầy đủ và phong phú những thông tin giúp các bạn thêm tự tin vào con đường mình đã chọn.

Về phương diện thực hành, cuốn sách của tác giả Hồ Đắc Túc hẳn cũng sẽ bổ ích như một người bạn đường tri âm đối với những dịch giả nhiều kinh nghiệm. Từ viễn quan kép của nhà nghiên cứu về ngành dịch thuật học và một ngòi bút nhiều trải nghiệm chữ nghĩa trong sáng tác và chuyển ngữ, tác giả biết đâu là chỗ tạm dừng của lý thuyết, và đâu là “chân trời” của khả năng dịch thuật, để viết nên một tác phẩm có sức quyến rũ đặc biệt và đầy hứng khởi.

Những xung đột của các lý thuyết dịch thuật nghiêm túc và những “xung đột” của các văn bản dịch xanh tươi phập phồng đã được trình bày ở đây mà không có tiếng nói dõng dạc cuối cùng. Bạn có thể suy đoán, âm thầm phản đối, hoặc có thể nghe ra ý tình của tác giả. Và đó là khi bạn thấy mình bị thôi thúc muốn làm việc nhiều hơn…

Luyện Dịch Văn Chương Anh – Mỹ

Văn học thế giới có những tác phẩm vượt thời gian, không gian. Để có được cú đúp “vượt” ấy, “văn tài – văn tình” của các nhà văn đã tạo được tương tác thuận chiều không chỉ với độc giả cùng thế hệ mà còn với cả đời sau mà các nhà văn Anh – Mỹ như W. Faulkner, E. Hemingway, Irwin Shaw, W. S. Maugham, … đã đạt được. Nếu là người thích văn chương, chắc bạn đã đọc những tác phẩm đã được dịch sang tiếng Việt của các nhà văn ấy. Qua những tác phẩm này, ta thấy được những nét tinh tế về tâm lý, triết lý sống, những dục vọng… trong cuộc sống thông qua ngôn từ đậm chất văn chương.

Thế nhưng dịch thuật là nghệ thuật chuyển đổi và sắp xếp ngôn từ mới (thứ hai) dựa vào nguyên tác sẽ có nhiều cách dịch khác nhau. Sách này vừa cung cấp nguyên tác vừa gửi đến bạn một cách dịch để dễ dàng so sánh và đối chiếu để tìm ra cái đẹp, cái chính xác của tác phẩm dịch.

Ngoài ra, bộ sách cũng giúp cho các sinh viên chuyển ngữ về kỹ năng dịch thuật và thuận lợi trong việc thảo luận hoặc bình luận và các nhân vật trong tác phẩm.

Cuối mỗi bài dịch có phần ghi chú từ vựng nhằm giúp cho người đọc dễ dàng đối chiếu với phần dịch gợi ý.

Hy vọng bộ sách này giúp được phần nào cho mọi người trong lĩnh vực dịch thuật.

Lời kết

Từ việc khám phá những điều phức tạp của ngôn ngữ cho đến đi sâu vào bối cảnh văn hóa đằng sau các bản dịch, những cuốn sách này cung cấp những hiểu biết có giá trị và lời khuyên thiết thực. Cho dù bạn đang tìm cách nâng cao kỹ năng dịch thuật của mình hay hiểu sâu hơn về nghệ thuật và khoa học dịch thuật, những cuốn sách được đề xuất này đều đáng đọc.