11 sách hay cho sinh viên sư phạm, từ lý thuyết giáo dục đến các chiến lược giảng dạy thực tế

11 cuốn sách đặc biệt mà mọi sinh viên sư phạm nên cân nhắc đọc. Từ những lý thuyết đột phá đến kỹ thuật giảng dạy thực tế, những cuốn sách này cung cấp hướng dẫn và nguồn cảm hứng vô giá để giúp bạn trở thành một giáo viên thành công.

Nghệ Thuật Ứng Xử Sư Phạm

Nghệ thuật Ứng xử Sư phạm tìm cách hỗ trợ giáo viên và người hướng dẫn mới trong việc tăng cường mối quan hệ của họ với học sinh, đồng nghiệp và phụ huynh trong nhiều môi trường khác nhau. Các tình huống được thiết kế nhằm nâng cao kỹ năng giao tiếp và ứng xử sư phạm của giảng viên.

Nội dung chính được chia thành 3 phần:

• Phần I: Giao tiếp và ứng xử.
• Phần II: Một số tình huống ứng xử sư phạm dành cho giáo viên.
• Phần III: Mẩu chuyện trong ứng xử sư phạm

Tình Thầy Trò – Todd Whitaker

Vai trò của thầy cô giáo trong cuộc sống chúng ta là vô hạn. Thầy cô không chỉ dạy chúng ta cách đọc, viết, kiến thức tự nhiên và xã hội, mà còn dạy chúng ta về tình yêu thương và sự cảm thông chia sẻ, khơi gợi trong lòng chúng ta những niềm đam mê và đưa ra các chỉ dẫn, hướng chúng ta đi trên con đường đúng đắn để đạt được mục tiêu cuộc đời: thành nhân và thành danh.

Người Thầy – Hồi Ức Của Một Nhà Giáo Mỹ

Một cuốn tự truyện với lối viết hóm hỉnh, văn đối thoại rành mạch, rõ ràng. Frank McCourt, một nhà văn đồng thời cũng là một thầy giáo dạy văn tại các trường trung học ở New York đã một lần nữa vẽ lại câu chuyện của đời mình – câu chuyện của một nhà giáo Mỹ. Có những khó khăn, có những gian truân vất vả trong con đường tìm kiếm một phương pháp giảng dạy tốt nhất và cũng có cả những bất ngờ, những thành tựu được đền bù xứng đáng từ những “gai góc bền chí” mà ông đã bỏ ra. Cứ thế câu chuyện lớn của cuộc đời “người thầy” với kinh nghiệm giảng dạy 30 năm hiện lên chân thật nhất trong mắt người đọc. Đó là một người thầy mà tất cả chúng ta đều mong ước có được, với tâm huyết và nhiệt thành với nghề, luôn tâm lý và giành được sự yêu thương, quý trọng từ những học trò năng động và cả nghịch ngợm ở lứa tuổi mới lớn.

Frank McCourt thật sự đã mang một sức ảnh hưởng sâu rộng, lâu dài lên học sinh của mình thông qua những bài học phát huy trí tưởng tượng. Từ việc bắt phải đem cả sách nấu ăn trong giờ học sáng tác hay ra đề cho cả lớp viết thư xin lỗi chúa trời thay cho Adam hoặc Eva, cho đến những chuyến trải nghiệm thực tế đầy bổ ích. Những giờ học của ông luôn rộn ràng và tràn đầy năng lượng như thế. Nhưng vẫn không thiếu những thông điệp đan cài về cuộc sống về sự nhường nhịn lẫn nhau trong từng câu thơ trẻ nít nhất.

Đây ắt hẳn là một tác phẩm mà tự bản thân mỗi người nên tự chiêm nghiệm để hiểu và thấm thía thêm về nghề giáo. Một quyển sách và một câu chuyện liên can tới tất cả chúng ta. Một hành trình cần được khám phá bởi chính tất cả mọi người.

Émile Hay Là Về Giáo Dục

Jean-Jacques Rousseau (1712-1778), nhà triết học, nhà văn, nhà sân khấu xuất thân từ một gia đình gốc Pháp, được nuôi dạy theo truyền thống Tin lành. Ông ham thích các tác phẩm lãng mạn và các tác phẩm của Plutarque – sử gia Hy Lạp cổ đại. Sau nhiều năm học tập gian khổ và sau cuộc gặp gỡ có tính chất quyết định với bà de Warens, từ cuộc sống lang thang để lại những kỉ niệm đáng yêu, Rousseau đến với người bảo trợ ở Chambéry, rồi ở Charmettes, say mê học nhạc và đọc sách. Ở Paris, sau những thất vọng trong xã hội phù hoa ông kết bạn với Diderot và cộng tác với Từ điển bách khoa. Với tư cách là một triết gia theo thuyết tự nhiên thần và nhị nguyên luận, ông đề cao tình yêu đối với thiên nhiên và có một quan niệm bi đát về xã hội, cho rằng xã hội văn minh làm hư hỏng con người.

Tác phẩm Khế ước xã hội (1762) đã làm cho Rousseau có vai trò quan trọng trong triết học chính trị. Rousseau đã đi xa hơn Ch. L. Montesquieu và Voltaire trong việc bảo vệ tự do và bình đẳng trên cơ sở hòa giải quyền tự do cá nhân với những yêu cầu của đời sống xã hội. Theo ông, cần thiết lập một trật tự xã hội “tự nhiên”. Đây là một học thuyết về nhà nước mà nền tảng là sự hiệp thương giữa mọi người, nhân dân có quyền nắm chính quyền, lật đổ chúa phong kiến. Khế ước xã hội của Rousseau đã gợi ý cho việc soạn thảo Tuyên ngôn về nhân quyền – tác phẩm thể hiện quan điểm chính trị của cuộc cách mạng tư sản, có ảnh hưởng đến các nhà triết học lớn của Đức như I. Kant và J. G. Fichte.

Cách Biệt Toàn Cầu Về Thành Quả Giáo Dục

Trong cuốn sách Cách biệt toàn cầu về thành quả giáo dục, nhà giáo dục Tony Wagner đã chỉ ra những yếu điểm của giáo dục Hoa Kỳ và những phương pháp khắc phục, nhằm giúp nước Mỹ giữ vững vị thế lãnh đạo về kinh tế và tri thức trên toàn thế giới.

Cuốn sách mổ xẻ các trường công của Mỹ này thực ra không chỉ hữu ích cho nền giáo dục Mỹ, mà còn là một tài liệu tham chiếu vô cùng cần thiết cho các nhà giáo dục, nhà cải cách giáo dục ở bất kỳ quốc gia nào.

Giáo Dục Và Hòa Bình

Giáo dục và Hòa bình là một trong những cuốn sách quan trọng nhất của Maria Montessori. Nó minh chứng rằng giáo dục không chỉ liên quan đến môt sự thụ đắc về tri thức hay các kỹ năng học tập. Nó còn liên quan đến sự phát triển khả năng chung sống của con người trong sự hòa hợp và đoàn kết.

Maria Montessori có một niềm tin thâm sâu rằng sống chung với nhau cũng đòi hỏi một quá trình học tập. Bà biết rằng hòa bình không chỉ đơn thuần là sự vắng bóng chiến tranh và chắc chắn cũng không phải là sự vắng mặt của xung đột. Lúc nào chúng ta cũng đang sống với các cuộc xung đột. Và trẻ em cũng vậy. Hòa bình là khả năng đối diện với các xung đột, khắc phục những sự khác biệt, và tiếp tục đi tới.

Hòa bình là khả năng tự do khỏi sự sợ hãi. Cuộc sống của chúng ta thường bị thống trị bởi nỗi lo sợ về tương lai, lo sợ kẻ khác, lo sợ vì không biết, lo sợ gặp phải người nào đó mà mình không hiểu được. Do đó, sự sợ hãi đang làm phát sinh nhiều sự bất an và thiếu tự tin.

Cẩm Nang Phương Pháp Sư Phạm

Cuốn sách này sẽ không có những lập luận thiên về khoa học hàn lâm, mà bạn sẽ hài lòng với các chỉ dẫn thiết thực, dễ hiểu và dễ áp dụng.

Bạn sẽ biết cách mở đầu bài giảng như thế nào để thu hút sự chú ý của người học ngay từ những giây phút đầu tiên của giờ học, cách neo chốt kiến thức giúp người học nhớ được bài lâu hơn, cách lập kế hoạch bài giảng chi tiết sao cho phù hợp giữa nội dung – phương pháp – phương tiện và thời gian cho một tiết giảng/bài giảng, cách trực quan hóa bài giảng để cho giờ học trở nên sinh động hơn, hiệu quả hơn.

Giáo Dục Việt Nam Học Gì Từ Nhật Bản

“Cải cách giáo dục là công việc hệ trọng có quan hệ mật thiết đến sự suy thịnh quốc gia dân tộc và tương lai của nhiều thế hệ, vì vậy cần phải được tiến hành dựa trên nghiên cứu khoa học có cơ sở lý luận và thực tiễn thuyết phục thay vì tiến hành theo kinh nghiệm, ý chí chủ quan hoặc chỉ chú trọng du nhập phần kỹ thuật thuần túy từ thành tựu giáo dục của thế giới.

Giữa chán học môn Sử trong nhà trường và quan tâm tới lịch sử, có ý thức lịch sử mạnh mẽ hay không lại là chuyện khác… Trong công cuộc tái khai sáng quốc dân mà các tri thức đầu thế kỷ XX đang tiến hành dang dở thì những thanh niên thuộc làu lịch sử học trong nhà trường và tin rằng đó là chân lý bất biến lại có nguy cơ trở thành những hòn đá cản đường.”

Cẩm Nang Nghiệp Vụ Sư Phạm Và Kỹ Năng Quản Lý, Giảng Dạy Trong Học Đường

Nội dung cuốn sách bao gồm các phần chính sau:

• Phần thứ nhất. Các phương pháp giảng dạy tích cực;
• Phần thứ hai. Những kỹ năng quản lý và giảng dạy, thuật ứng xử để giảng dạy có hiệu quả;
• Phần thứ ba. Phương tiện dạy học;
• Phần thứ tư. Lập kế hoạch giảng dạy và đánh giá chất lượng giảng dạy;
• Phần thứ năm. Kinh nghiệm dạy học trẻ mầm non;
• Phần thứ sáu. Kinh nghiệm và phương pháp dạy học cấp tiểu học;
• Phần thứ bảy. Đổi mới phương pháp dạy các môn học ở trường trung học;
• Phần thứ tám. Nguyên tắc vàng trong giảng dạy đại học;
• Phần thứ chín. Ứng xử trong ngành giáo dục.

Totto – Chan Bên Cửa Sổ

Không còn cách nào khác, mẹ đành đưa Totto-chan đến một ngôi trường mới, trường Tomoe. Đấy là một ngôi trường kỳ lạ, lớp học thì ở trong toa xe điện cũ, học sinh thì được thỏa thích thay đổi chỗ ngồi mỗi ngày, muốn học môn nào trước cũng được, chẳng những thế, khi đã học hết bài, các bạn còn được cô giáo cho đi dạo. Đặc biệt hơn ở đó còn có một thầy hiệu trưởng có thể chăm chú lắng nghe Totto-chan kể chuyện suốt bốn tiếng đồng hồ! Chính nhờ ngôi trường đó, một Totto-chan hiếu động, cá biệt đã thu nhận được những điều vô cùng quý giá để lớn lên thành một con người hoàn thiện, mạnh mẽ.

Totto-chan bên cửa sổ là cuốn sách gối đầu giường của nhiều thế hệ trẻ em trên toàn thế giới suốt ba mươi năm nay. Sau khi xuất bản lần đầu vào năm 1981, cuốn sách đã gây được tiếng vang lớn không chỉ ở Nhật Bản mà còn trên toàn thế giới. Tính đến năm 2001, tổng số bản sách bán ra ở Nhật đã lên đến 9,3 triệu bản, trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất trong lịch sử ngành xuất bản nước này. Cuốn sách đã được dịch ra 33 thứ tiếng khác nhau, như Anh, Pháp, Đức, Hàn Quốc, Trung Quốc…Khi bản tiếng Anh của Totto-chan được xuất bản tại Mỹ, tờ New York Times đã đăng liền hai bài giới thiệu trọn trang, một “vinh dự” hầu như không tác phẩm nào có được.

Gương Thầy Trò

Gương thầy trò là tác phẩm gần gũi nhưng khó đọc!

Gần gũi vì tác giả đề cao chữ LỄ qua tình thầy trò: Tiên học lễ, hậu học văn. Lễ đây là cách cư xử đúng phép: đối thần, đối tha nhân, đối tự nhiên. Tình thầy trò là phép đối tha nhân trong chữ LỄ. Đó là tình thầy đối với trò và sự hồi đáp của trò đối với thầy. Qua cách thức kể chuyện bình dị như lời trần thuật, tác giả đã khéo léo giới thiệu với người đọc gương thầy trò của các danh nhân như: Socrate, Khổng Tử, Đức Phật,…

Gương thầy trò là tác phẩm ra đời vào thập niên 70 của thế kỷ XX, vì vậy từ ngữ và văn phong có vẻ “cổ” so với người đọc trẻ ngày nay. Tuy nhiên thưởng thức cái xưa cũ một cách có chủ ý như vậy đôi khi sẽ đem lại những sự bất ngờ và cảm giác thú vị riêng, tạo ra một cảm xúc đặc biệt, như một thứ gia vị khó trộn lẫn khiến cho việc đọc sách trở nên hấp dẫn hơn rất nhiều. Gương thầy trò được tác giả “soi chiếu” lần lượt qua cuộc đời, qua tình sư đệ của các danh nhân và môn đồ.

Cuốn sách Gương thầy trò sẽ là người bạn đồng hành và là một cuốn sách hay luôn nằm trên kệ sách của thư viện hay của gia đình và trên hết là tấm gương cho mỗi người đã từng làm thầy, đã từng làm trò.

Lời kết

Lĩnh vực giáo dục có thể phức tạp và luôn thay đổi, nhưng có một nền tảng kiến thức vững chắc là điều cần thiết để thành công trong lớp học. 11 cuốn sách được đề xuất trong bài viết này cung cấp những hiểu biết có giá trị và các chiến lược thực tế có thể mang lại lợi ích cho sinh viên sư phạm ở tất cả các giai đoạn trong hành trình giáo dục của họ.