Những cuốn sách của Nguyễn Hiến Lê hay nên đọc

Học giả Nguyễn Hiến Lê là một trong những cái tên quen thuộc với những ai yêu thích đọc sách, những đầu sách của Nguyễn Hiến Lê sáng tác hay chuyển ngữ đều rất được độc giả tin tưởng lựa chọn. Phạm vi bài viết này sẽ chỉ giới thiệu những đầu sách do chính học giả Nguyễn Hiến Lê sáng tác.

Bài Học Israel

Cuốn sách của Nguyễn Hiến Lê tựa đề Bài Học Israel không chỉ cung cấp cho chúng ta một cái nhìn khá hệ thống về lịch sử dân tộc Do Thái, mà quan trọng hơn, thực tế hơn nó còn là một công trình khảo cứu về đất nước Israel từ khi được thành lập đến năm 1968. Một đất nước mà chỉ với hơn nửa triệu dân từ khi lập quốc đã dám đứng ra đương đầu với cả thế giới Arab thù địch xung quanh. Thế giới sẽ không khỏi ngạc nhiên khi thấy rằng, một đất nước vừa mới được thành lập với cơ cấu dân cư phức tạp hơn bất cứ một quốc gia nào khác trên thế giới lại có được một tinh thần đoàn kết chiến đấu như vậy. Những người Do Thái trở về từ nước Nga Xô viết, từ Ba Lan lại sẵn sàng chung sức cùng với những người đến từ Anh, Pháp, Hoa Kỳ,… trong cuộc chiến sống còn.

7 Bước Đến Thành Công

Cuốn sách này được học giả Nguyễn Hiến Lê viết phỏng dịch theo cuốn tựa đề tiếng Anh Give Yourself A Change của tác giả nước ngoài Gordon Byron. Đọc cuốn sách của Nguyễn Hiến Lê này, bạn đọc sẽ có trong tay cẩm nang giúp bạn từng bước tiến lên trên 7 bậc thang đến thành công. 7 Bậc thang đó chính là: Tự tin – Nghị lực; Nhân cách; Đắc nhân tâm; Sức khỏe; Khéo dùng tiếng mẹ đẻ; Luyện trí; Công việc và thăng tiến.

Con Đường Lập Thân

Con Đường Lập Thân của tác giả W. J. Ennever do Học giả Nguyễn Hiến Lê lược dịch. Theo người dịch: “Tác giả khuyên chúng ta một cách tập trung tinh thần rất hiệu nghiệm là nghiên cứu. Chịu thu thập hết tài liệu liên quan tới một vấn đề nào đó, tập trung hết tinh thần, xét hết các khía cạnh của nó thì trong một thời gian hoặc năm sáu tháng, hoặc năm sáu năm – tùy vấn đề- ai cũng có thể phát kiến được những điều mới lạ, viết được một bài, hoặc một cuốn, mà tự nhiên cá tính, lòng tự tin của mình tăng lên mạnh, diệt được mặc cảm tự ti nếu có”

Săn Sóc Sự Học Của Con Em

Khả năng của dân tộc Việt Nam thật là đáng kính! từ đầu thế kỉ đến nay, khắp thế giới, chưa nước nào chịu nạn chiến tranh lâu như nước ta, non chín năm trời rồi, nếu kể cả từ hồi quân đội Nhật Bản đổ bộ lên Hải Phòng thì là trên mười hai năm.Điều làm cho ta tự hào nhất là trong những hoàn cảnh như vậy mà sự học vẫn phát triển, đều đều và mạnh mẽ. Trường học dựng lên nhiều. Khắp nước tiếng học vang lên. Hồi tiền chiến, cả nước may lắm được độ mười lăm trường Trung học, bây giờ có tới trên trăm rưỡi.Sự học mạnh tiến như vậy là do nhiều nguyên nhân. Hồi trước người ta hạn chế sự giáo dục, không mở thêm trường, đặt ra những kỳ thi gắt gao để lựa học sinh, không khuyến khích sự mở trường tư; bây giờ thì ngược lại, nên số học sinh tăng lên rất mau.Rồi chúng ta lại nghĩ xa hơn: nước Việt Nam độc lập sẽ thiếu rất nhiều cán bộ trong mọi ngành hoạt động, ta phải đào luyện con em để chúng lãnh nổi nhiệm vụ giữ gìn non sông và kiến thiết quốc gia sau này.

Vậy săn sóc sự học của trẻ là một bổn phận của phụ huynh và là một nghệ thuật cần biết một chút ít về tâm lý và môn sư phạm.Sách tuy mỏng mà có thể đem hạnh phúc về gia đình. Mỗi lần vào gia đình nào mà thấy dưới ánh đèn, một đầu hoa râm và một đầu xanh cùng cúi trên một trang sách, thì không cần xét điều gì khác nữa.

Bảy Ngày Trong Đồng Tháp Mười

Gần tới địa phận Nam Việt nó chia làm hai nhánh: Tiền Giang tức con sông này và Hậu Giang tức con sông chảy qua các châu thành Châu Đốc, Long Xuyên, Cần Thơ. Mặc dầu có hai nhánh mà tới mùa mưa, nước lũ đổ xuống  nhiều quá tới nỗi  có khi nước ở Long Xuyên dưng lên một ngày hai, ba tấc. Nếu không có biển hồ ở Cao Miên và Đồng Tháp ở Nam Việt làm hai cái hồ chứa mênh mông thì lưu lượng của nó còn thất thường hơn  nữa. Hai hồ chứa ấy có công dụng này: khi nước sông lên, nước tràn vào hồ, nên nước lên bớt mau, trái lại khi nước sông xuống , nước trong hồ chảy ra sông nên nước xuống cũng bớt gấp. Nhờ vậy mà Cao Miên và Nam Việt tuy năm nào cũng bị lụt mà không bị tai hại mấy. Và còn nhiều nữa những thông tin mà chính bản thân tác giả đúc kết về vùng đất và con người Đồng Tháp Mười này trong tập sách của Nguyễn Hiến Lê.

Trang Tử: Nam Hoa Kinh

Cuốn sách của Nguyễn Hiến Lê này là lần đầu tiên Nam Hoa Kinh được dịch trọn bộ ra Tiếng Việt và kèm theo đó là những phân tích kỹ lưỡng trong từng chương để giữ cho Trang tử những cái gì của Trang mà trả lại cho người trước và người sau những cái gì của người truớc và người sau; có vậy mới đánh giá được sự cống hiến của Trang cho tư tưởng Trung Hoa. Những đoạn nào tối nghĩa thì được dịch giả thận trọng ghi cả hai ba cách giải của người trước và tùy chỗ, đưa ý kiến riêng của mình.

Kinh Dịch Đạo Của Người Quân Tử

Kinh dịch ra đời đã bao nghìn năm qua, nhiều nhà nghiên cứu Đông phương và Tây phương nói chung và các nhà nghiên cứu Trung Hoa nói riêng đều khẳng định đây là một công trình hiếm thấy trên thế giới. Cuốn sách của Nguyễn Hiến Lê không chỉ tìm hiểu, đối chiếu, so sánh với các bản dịch, các công trình nghiên cứu của các nhà triết học phương Đông về Kinh dịch mà ông còn tham bác khá sâu về những công trình của các nhà nghiên cứu phương Tây về bộ sách kì lạ này. Từ đó, tác giả tìm ra những điểm tương đồng giữa các học giả Đông và Tây về Kinh dịch và qua đó giúp bạn đọc thấy được giá trị đích thực của Kinh dịch ở nhiều chiều khác nhau khi áp dụng vào thực tế đời sống.

Gương Danh Nhân

Đây là cuốn sách đầu tiên dành cho dự án Tủ Sách Thanh Niên. Trong Gương Danh Nhân, Nguyễn Hiến Lê sẽ tập trung những con người kiệt xuất có tài đức trong mọi giới vào một quyển sách nhỏ để giới thiệu đến bạn đọc. Bạn đọc sẽ lần lượt được tìm hiểu về những con người đã góp phần vào sự phát triển của lịch sử nhân loại, họ là Heinrich Schlieman, Quản Trọng, Benjamin Franklin, Mahatma Gandhi, Léon Tolstoi, Vương Dương Minh và Arbraham Lincoln.

Gương Hy Sinh

Cuốn sách của Nguyễn Hiến Lê này tiếp cuốn Gương Danh Nhân và là cuốn thứ nhì trong loại Sách Thanh Niên. Soạn giả đã gom lại ở đây tiểu sử mười nhà bác học hoặc phát minh Âu, Mỹ. Những vị đó đều có công lớn với khoa học, đều làm thay đổi đời sống của chúng ta, đều nêu những tấm gương hy sinh cho cái Chân, đôi khi cả cho cái Mỹ nữa và đều coi thường vinh hoa phú quý mà chỉ tìm hạnh phúc của mình trong hạnh phúc của nhân loại. Một vài nhà cũng có những tật nhỏ, nhưng chính vì vậy mà họ rất gần với chúng ta và tiểu sử của họ mới cảm động.

Hồi Ký Nguyễn Hiến Lê

Dầu đứng ở những góc nhìn khác nhau, ai cũng dễ tìm thấy ở Nguyền Hiến Lê một cái gì đó gần với tâm trạng của dân tộc mình, một cái gì đó thuộc nhân bản của con người cầu tiến luôn vươn tới mục đích cao thượng và hoàn mỹ. Rất nhiều thế hệ độc giả khác nhau đều kính phục sự nghiêm tức của học giả này. Tính nghiêm túc của Nguyễn Hiến Lê có được bởi nó bắt nguồn từ trí nhớ tuyệt vời của ông và cùng với trí nhớ là cách làm việc khoa học, tỉ mỉ trong từng chi tiết nhỏ, sự học hỏi và lối ghi chép hết sức cẩn thận.

Nguyền Hiến Lê luôn coi trọng tư liệu, bởi hơn ai hết ông hiểu sự khách quan của một tác phẩm là vô cùng quan trọng. Nó là chiếc cầu đầu tiên nối lòng trân trọng hay sự coi thường, khinh miệt của độc giả đối với người cầm bút. Ngay khi nói về mình, Nguyễn Hiến Lê cũng cố giữ tính nghiêm túc và khách quan, luôn luôn tự tách mình ra khỏi văn mạch chủ quan của chính mình.

Tổ Chức Công Việc Làm Ăn

Cuốn sách của Nguyễn Hiến Lê sẽ giúp những nhà kinh doanh sửa đổi cách thức làm việc của mình mà tăng năng suất lên gấp hai, gấp ba lần, ngay đối với những người không kinh doanh như công chức, nó cũng không phải là vô dụng vì nó tập cho ta tinh thần biết suy nghĩ, phân tích, tổ chức, cải thiện; mà chính tinh thần đó mới là quan trọng nhất trong bất kì phạm vi hoạt động nào, chứ chẳng phải chỉ riêng trong các xí nghiệp; chính nhờ tinh thần đó mà các quốc gia chậm tiến như nước ta có thể vượt lên  được mà theo kịp các quốc gia tiên tiến.

Tổ Chức Công Việc Theo Khoa Học

Phần đông trí thức nước ta, đừng nói chi tới quần chúng, vẫn còn tật hàm hồ: ai nói sao tin ngay làm vậy, không biết chút chi cũng bình phẩm, và làm việc thì không có phương pháp, chương trình, gặp đâu làm đấy, người làm sao, ta bắt chước làm vậy. Óc hàm hồ đó, sự thiếu tinh thần khoa học đó, có cái hại lớn là luôn luôn trói ta ở địa vị nô lệ, theo gót người, chứ không bao giờ đuổi kịp người, hầu góp sức vào việc phát huy văn hóa của nhân loại.

Nhưng cái hại ngay trước mắt là sự kiến thiết quốc gia chậm chạp, khó có kết quả khả quan. Nước ta đã bị tàn phá rất nhiều – và sẽ còn bị tàn phá tới đâu nữa! – dân số ta ít, năng lực sản xuất của ta lại kém (vì ta ốm yếu, khí hậu của ta nóng quá), chỉ trông vào bầu nhiệt huyết của đồng bào  không đủ. Phải làm sao cho một số đông những người gánh  nhiệm vụ kiến thiết quốc gia có được tinh thần khoa học, lãnh hội được phương pháp tổ chức công việc theo khoa học cứa Âu, Mĩ thì mới mong có nhiều hiệu quả được.