TLV
Văn học Hồi giáo có lẽ còn nhiều xa lạ với người Việt, và nền văn hóa này cũng là một ẩn số với nhiều người. Rachid El-Daif cũng vậy, một nhà văn không mấy người Việt biết đến nhưng ông lại là một trong số những nhà văn nổi tiếng nhất thuộc cộng đồng Ả Rập, người có tác phẩm được dịch ra rất nhiều thứ tiếng. Thuận, người dịch của quyển sách Cho xem đùi nào, Leila cũng là một nhà văn, cả Rachid El-Daif và Thuận hiện đều đang sinh sống và sáng tác tại Pháp.
Quyển sách mở đầu bằng một vụ tai nạn. Nhân vật chính, một anh chàng độc thân trên ba mươi, một người thuộc tầm trung của xã hội, anh tỉnh dậy và thấy một chân mình đang bó bột. Từ đó anh dần nhớ ra mình đã tông chiếc xe “hắc ám” vào cột điện, chiếc xe quái gở mà anh đang cố tìm mọi cách bán đi. Câu chuyện tiếp diễn, khung cảnh mở rộng ra khỏi giường bệnh của anh, về đến gia đình rệu rã mà anh đang cố hết sức chịu đựng. Một người bố sáu mươi lăm tuổi không có nhiều gần gũi với những đứa con, đứa em gái út sắp có chồng và chuẩn bị dọn đi nơi khác, người anh cả đang sống ở Mỹ và yêu thương nước Mỹ hết mực rồi từ sau vụ 11/9 anh quyết tâm từ bỏ nguồn gốc Ả Rập của mình và cắt đứt mọi quan hệ với gia đình, chỉ còn lại một người mẹ dịu dàng và chịu đựng nhưng lại vừa mới mất hơn một năm trước. Cái gia đình mà anh ngao ngán khi nghĩ về. Nhưng điều đó cũng không dằn xé anh mấy nếu người bố kia không dở chứng đòi cưới vợ trẻ hơn ông ba mươi tuổi, cưới thì cũng được nhưng lại đòi bán đi căn hộ gia đình, thứ tài sản anh đang khao khát được chia phần để gây dựng lại công việc làm ăn đang thất bát.
Và anh chàng tinh quái, cũng hội tụ bao nhiêu thứ xảo trá tích cóp được sau bao năm tháng làm ăn bất chính ở đời đã nghĩ ra bao nhiêu mưu mẹo để ngăn cản cuộc hôn nhân này. Oái oăm, anh còn tự nguyện dâng hiến cô bạn gái Leila xinh đẹp, dịu dàng của mình để ông bố thõa mãn cơn khát tình dục.
Bao nhiêu mưu kế người con lập ra chỉ để phá hoại đám cưới của người cha, một người cha chẳng mảy may suy nghĩ khi ăn nằm với người yêu của con trai, cô bạn gái thản nhiên chấp nhận chuyện kì khôi này mà chẳng thấy lương tâm có gì cắn rứt cùng một cô vợ sắp cưới xấu ma chê quỷ hờn luôn thèm khát một lần trong đời có người đàn ông nào đó chạm vào người mình với đôi mắt của dục vọng. Bộ tứ nhân vật chính gây ra những tình huống trớ trêu nhưng trớ trêu thay họ chẳng thấy điều đó là lạ lùng gì cho lắm. Câu chuyện mở ra một xã hội Libang thời hiện đại, một đất nước Hồi giáo được mệnh danh là Châu Âu của Trung Đông. Ở đó là sự đan cài phức tạp của luật lệ Hồi giáo hà khắc và khát khao bị đè nén của con người, tuổi trẻ ở Libang mắc kẹt giữa hai nền văn hóa Đông Tây đó. Và cặp đùi thon thả đầy mùi vị của thanh xuân là biểu tượng cho toàn bộ những dục vọng ấy.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật của Rachid El-Daif nằm ở chỗ tạo ra những nhân vật lấp lửng, người đọc chẳng biết nên phê phán hay thông cảm cho nhân vật. Một anh chàng có thể gạt bỏ đạo đức để mang người yêu cho cha mình thỏa mãn xác thịt lại nhất định phải giải thích rõ ràng cho người mua rằng chiếc xe mình đang bán là một thứ của nợ vì anh không thể lừa dối một người lương thiện. Một người cha chẳng bao giờ quan tâm đến con cái lại suốt ngày ngồi xem và bàn luận về những vấn đề xã hội một cách thấu tình đạt lí và cư xử vô cùng đàn ông, sẵn sàng che chở và chịu trách nhiệm với người phụ nữ mình đã cùng lên giường dù chỉ mới một lần. Một cô nàng Leila dịu dàng nhưng có đời sống tình dục vô cùng phóng khoáng. Một người đàn bà thèm khát tình yêu đến độ chấp nhận tất cả mọi thứ dù điều đó có vô đạo đức đến thế nào. Những nhân vật góp phần vào việc tạo nên những tình huống dở khóc dở cười mà ở đó mỗi người như những người bạn đời thường của chúng ta. Những người đáng yêu, đáng trân trọng nhưng nhiều lúc có những hành động ta chẳng thể nào hiểu nổi để rồi chẳng biết phải khuyên nhủ thế nào và đành nhắm mắt cho qua, chấp nhận đó là một phần của họ và bất cập là một phần của cuộc sống. Điều ấy khiến cho tình huống quái đản chợt trở nên gần gũi, một câu chuyện văn chương cũng chính là câu chuyện cuộc sống thường nhật. Và ở đây, chúng ta không có lời giải cho một vấn đề mà chỉ đơn giản là một vấn đề được đặt ở nhiều điểm nhìn, cuộc sống được tái hiện qua cách nhìn nhận của các nhân vật.
Cho xem đùi nào, Leila là một bước đi vào thế giới Hồi giáo bí ẩn mà chúng ta vẫn thường đọc thấy trên mặt báo, một thế giới mà chúng ta khó lòng nào hiểu nổi. Và văn chương vào cuộc với cách giải thích của mình, lặng lẽ hơn, sâu sắc hơn và thấu hiểu hơn.
Related Posts: