Những Người Thành Công Tin Tưởng Vào Điều Gì?

Chương 1 CHỈ CẦN CÓ NIỀM TIN, MỌI ĐIỀU ĐỀU CÓ THỂ

“Nhân danh Chúa, con XIN HỨA con sẽ làm được.”

Vào tháng Chín năm 1862, khi Tổng thống Lincoln công bố bản sơ lược của Tuyên ngôn giải phóng nô lệ, đạo luật quan trọng nhất được ban hành trong thế kỷ XIX, ông đã viết những dòng trên đây vào nhật ký của mình “Nhân danh Chúa, con XIN HỨA con sẽ làm được.” Liệu đã có ai tự hỏi bản tuyên ngôn trọng yếu đó đã tiếp thêm sức mạnh cho người đàn ông phi thường ấy như thế nào; hay phải chăng đó chính là động lực để Lincoln hoàn thành sứ mệnh cao cả của mình?

Không một sự nhạo báng hay châm biếm nào, thậm chí ngay cả nỗi khiếp sợ của kẻ thù hay sự bội tín của bạn bè có thể làm lung lạc niềm tin bất diệt của Lincoln vào khả năng của chính ông – khả năng chèo lái đất nước vượt qua chặng đường gian nan nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.

Những vĩ nhân như Napoleon, Bismarck và các nhà lãnh đạo tài ba khác đều tin tưởng tuyệt đối vào bản thân họ. Chính điều này đã giúp sức mạnh vốn có của họ tăng lên gấp đôi, gấp ba hoặc thậm chí là gấp bốn lần. Đó hẳn là lời giải thích hợp lý nhất cho những thành tựu của Luther, Wesley hay Savonarola. Nếu không có có niềm tin tuyệt đối cũng như sự tự tin khi thực hiện sứ mệnh thì làm sao Thánh nữ Jeanne d’Arc có thể dẫn dắt và chỉ huy quân đội Pháp? Chính đức tin thiêng liêng đã giúp nhân sức mạnh của Jeanne d’Arc lên hàng nghìn lần, khiến cho cả đức vua cũng phải nghe theo và để vị nữ tướng chỉ huy quân đội của ngài như thể họ chỉ là những đứa trẻ vậy.

Khi đề cập đến những vĩ nhân và sự tự tin của họ, ta không thể không nhắc đến William Pitt[7], Benjamin Disraeli[8] hay Franklin D. Roosevelt. Sau khi bị ép buộc rời khỏi nội các, William Pitt đã nói với Công tước Devonshire: “Tôi có thể chắc chắn một điều rằng không ai ngoài tôi có thể cứu đất nước này.” Và theo lời Bancroft thì: “Nước Anh đã không có thủ tướng trong vòng 11 tuần lễ, trong khoảng thời gian đó đức vua và giới quý tộc đã nhận thức được uy thế của Pitt và miễn cưỡng trao trả quyền lực cho ông.”

Hoàn toàn tự tin vào khả năng của bản thân chính là yếu tố quyết định để mọi người công nhận tài năng và mang lại uy thế cho Benjamin Disraeli – một người Do Thái từng bị khinh thường. Tại Nghị viện Anh, bỏ ngoài tai tất cả những tiếng huýt sáo và cười nhạo xung quanh, Benjamin không hề nao núng, ông tiến đến ngồi cạnh những nghị sĩ đang giễu cợt mình và tuyên bố: “Một ngày không xa các ngài sẽ phải nghe theo sự chỉ đạo của tôi”. Benjamin mang trong mình sức mạnh của sự tự tin, điều sau này giúp ông trở thành thủ tướng Anh, cũng chính là yếu tố biến tất cả sự chế giễu và nhạo báng thành sự ngưỡng mộ và tán thưởng.

Tương tự, phần lớn thành công mà Tổng thống Roosevelt đạt được cũng là nhờ sự tự tin tuyệt đối. Roosevelt tin vào chính mình, cũng như Napoleon tin vào chính mình vậy. Khó mà thấy được một chút rụt rè hay hời hợt nào ở vị tổng thống vĩ đại của chúng ta. Ông làm mọi việc với lòng kiên định, và với niềm tin mãnh liệt vào bản thân, ông đã nắm chắc một nửa phần thắng. Cách mà một người quyết đoán gạt bỏ tất cả những chướng ngại trên đường đi, và ý chí kiên quyết khiến cả thế giới phải mở lối không khỏi khiến chúng ta ngỡ ngàng. Không có bất kỳ triết lý nào nói rằng một người có thể làm điều mà chính bản thân anh ta còn cho rằng anh ta không thể. Điều gì có khả năng đánh bại một người mạnh mẽ, tự tin vào chính bản thân mình và không thể bị khuất phục bởi những lời chế nhạo, gièm pha hay bôi nhọ? Nghèo đói không thể khiến anh ta chán nản, bất hạnh không thể cản bước anh ta, và khó khăn chỉ khiến anh ta học hỏi được nhiều hơn mà thôi. Cho dù có bất cứ chuyện gì xảy ra thì anh ta vẫn tiếp tục tiến lên và tập trung vào mục tiêu phía trước.

Nếu bạn thấy một thanh niên khát khao trở thành một luật sư tài ba, nhưng cả ngày lại vùi đầu vào những cuốn sách y dược, học tập và làm việc cũng trong lĩnh vực ấy thì bạn sẽ nghĩ gì? Liệu bạn có nghĩ rằng anh ấy sẽ trở thành một luật sư có tiếng tăm sau khi tham gia các khóa học y khoa? Câu trả lời chắc chắn là không. Anh ta cần phải hòa mình vào bầu không khí của luật pháp, đi đến những nơi mà anh ta có thể hấp thu và chìm đắm trong đó cho đến khi anh ta nằm lòng các điều luật. Anh ta cần phải là một nhánh trên cây đại thụ pháp lý, để cảm nhận được dòng nhựa sống đang lan truyền sang anh ta.

Phải mất bao lâu để một chàng trai trở thành một người thành đạt như anh ta mong muốn nếu anh ta cứ đắm mình trong thất bại và những ý nghĩ tiêu cực? Phải mất bao lâu để một người luôn tự đánh giá thấp bản thân, luôn nói về thất bại, nghĩ về thất bại, bước đi như một người thất bại và ăn mặc như một người thất bại; người luôn phàn nàn về những khó khăn không thể vượt qua, và mỗi bước chân của anh ta chưa bao giờ chệch ra khỏi lối mòn của thất bại – phải mất bao nhiêu thời gian thì anh ta mới có thể đạt được thành công? Liệu có ai tin rằng anh ta sẽ thành công hoặc hy vọng anh ta thành công hay không?

Phần lớn thất bại trở nên tồi tệ khi con người ta hoài nghi và đánh giá thấp bản thân hay mất niềm tin vào khả năng của chính họ. Ngay khoảnh khắc trong bạn xuất hiện nghi ngờ và bắt đầu đánh mất niềm tin vào bản thân chính là lúc bạn đầu hàng kẻ địch vô điều kiện. Mỗi khi tập trung vào nhược điểm của bản thân hay thấy mình không đủ khả năng và làm việc kém hiệu quả là lúc bạn đang tự mình làm suy yếu sự tự tin, là thời điểm bạn tự hủy hoại nền móng của tất cả thành công.

Bởi vậy, nếu cứ để thất bại, nghi ngờ và chán nản bủa vây, bạn chắc chắn sẽ là một người thất bại. Hãy nhìn mọi việc theo hướng khác, loại bỏ tất cả những suy nghĩ về thất bại, những suy nghĩ tiêu cực. Hãy mạnh dạn đối mặt với mục tiêu bằng một trái tim nhiệt huyết và quyết tâm kiên định, bạn sẽ thấy rằng mọi thứ xung quanh sẽ vì bạn mà thay đổi; tuy nhiên, điều kiện tiên quyết là bạn phải nhìn thấy một thế giới tươi sáng hơn trước khi có thể sống trong thế giới ấy. Bạn sẽ tiến gần hơn đến những gì bạn thấy, những điều bạn tin, và những mục tiêu mà bạn đang cố gắng không ngừng để đạt được.

“Hãy tin tưởng vào bản thân và mạnh mẽ như nhịp đập của trái tim trong lồng ngực.”

Tôi quen biết một số người đã nỗ lực tìm việc trong nhiều tháng, nhưng họ xuất hiện tại nơi phỏng vấn với tâm trạng bối rối toát lên trong từng cử chỉ, chứng tỏ chính bản thân họ còn không có đủ tự tin, thử hỏi làm sao nhà tuyển dụng có thể tin rằng họ có khả năng hoàn thành công việc? Điềm báo thất bại thể hiện rõ trên khuôn mặt và trong từng cử chỉ. Họ thậm chí đã đầu hàng trước khi cuộc chiến bắt đầu. Họ là nhân chứng sống chống lại chính bản thân họ.

Khi bạn ứng tuyển vào một vị trí nào đó, nhà tuyển dụng có thể đọc được ngôn ngữ thể hiện trên khuôn mặt và cử chỉ của bạn, rằng bạn đang nghĩ “Hãy nhận tôi vào làm việc; đừng từ chối tôi; số phận đang chống lại tôi; tôi là một người hay gặp xui xẻo; tôi đang chán nản; tôi đang mất niềm tin vào bản thân”. Ban đầu, ông ấy sẽ coi thường bạn và tự nhủ rằng bạn không phải là một người đàn ông bản lĩnh, và vì thế, ông ta sẽ tống khứ bạn ngay khi có thể.

Phần lớn thất bại trở nên tồi tệ khi người ta hoài nghi và đánh giá thấp bản thân hay mất niềm tin vào khả năng của chính họ. Ngay khoảnh khắc trong bạn xuất hiện nghi ngờ và bắt đầu đánh mất niềm tin vào bản thân chính là lúc bạn đầu hàng kẻ địch vô điều kiện. Mỗi khi bạn tập trung vào nhược điểm của bản thân hay thấy mình không đủ khả năng và làm việc kém hiệu quả là lúc bạn đang tự mình làm suy yếu sự tự tin, là thời điểm bạn tự hủy hoại nền móng của tất cả thành công.

Nếu bạn quyết tâm ngồi vào vị trí mà bạn đang mong muốn, hãy bước vào phòng phỏng vấn với tâm thế của một kẻ chinh phục; hãy khiến nhà tuyển dụng tin rằng bạn chính là ứng viên mà họ đang tìm kiếm. Nên trước hết, bạn cần tạo được ấn tượng với họ rằng bạn là người cứng cỏi, có thể làm được mọi việc với ý chí kiên định cùng tinh thần lạc quan và trái tim nhiệt huyết.

Thay vì nhờ vả bạn bè, họ hàng, sức ảnh hưởng của người khác hay tiền bạc, tinh thần tự lực cánh sinh và niềm tin vào bản thân chính là tài sản vô giá giúp chúng ta vượt qua hết thảy khó khăn và lèo lái một doanh nghiệp hay thậm chí làm được nhiều điều tưởng chừng không thể.

Bản thân tôi đã từng phỏng vấn một số ứng viên hết sức rụt rè, và băn khoăn muốn biết vì sao họ để cơ hội tuột khỏi tầm tay, trong khi những người không hề xuất sắc hơn họ giành được vị trí đó. Những câu trả lời mà tôi nhận được cũng chẳng khác biệt là bao, người thứ nhất thú nhận rằng “Tôi không đủ dũng khí”, người thứ hai bảo “Tôi thiếu tự tin”, người thứ ba chia sẻ “Tôi rụt rè vì lo lắng rằng mình sẽ mắc sai lầm ngớ ngẩn nào đó và thấy xấu hổ nếu không được nhận”, những người tiếp theo nói “Trông tôi sẽ rất trơ trẽn nếu điềm nhiên để bản thân mình tiến tới”, hay “Tôi không nghĩ rằng sẽ hợp lý khi ứng tuyển vào vị trí vượt quá khả năng của tôi” hoặc “Chắc là tôi sẽ đợi một vị trí khác phù hợp với mình, và tôi cần chuẩn bị kỹ càng hơn”. Họ đã trải qua những cung bậc cảm xúc khác nhau của sự ngờ vực, đối tượng không ai khác mà chính là bản thân họ. Khi họ thu mình lại, rụt rè không đủ tự tin để thể hiện bản thân thì thường là họ sẽ tự tạo thêm những chướng ngại vật trên con đường đi tới thành công. Lời khuyên cho bạn là, hãy cầm chiếc đèn lồng trong tay, và bạn sẽ luôn có đủ ánh sáng để biết bước tiếp theo nên đi thế nào, đừng lo lắng về bóng tối dày đặc bao quanh bạn, hãy vững tin và giữ nguồn sáng ấy bên mình. Bạn không cần phải nhìn quá xa về phía trước, bởi vì “Với tôi, một bước đã là quá đủ”.

Giáo viên thể dục đang giảng dạy tại trường của con gái tôi chia sẻ rằng, điều đầu tiên ông làm là giúp các nữ sinh hình thành sự tự tin, để định hướng cho các em nhìn vào kết quả chứ không phải những phương thức để đạt được kết quả đó. Ông muốn chứng tỏ với mọi người rằng, sức mạnh ẩn giấu bên trong tâm trí con người, chẳng hạn như khi một người nào đó phải đối diện với một cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất, ví như trong một trận hỏa hoạn hay những tình huống khẩn cấp khác, cơ thể con người có thể giải phóng nguồn năng lượng đáng kinh ngạc, đây là điều đã được chứng minh trong thực tế. Nhờ phương pháp này, người thầy tuyệt vời đã giúp sinh viên của mình vượt qua nỗi sợ hãi và rụt rè, trở ngại lớn nhất ngăn cản họ tới thành công.

Tôi tin rằng nếu có một cái nhìn bao quát hơn về khả năng của bản thân và niềm tin mãnh liệt hơn vào bản thân, chúng ta có thể làm được nhiều điều hơn chúng ta tưởng. Và nếu chúng ta hiểu rõ hơn về thiên tính của con người, tự nhiên ta sẽ có niềm tin mãnh liệt ấy. Chúng ta đang bị bó buộc trong những tư tưởng truyền thống cũ rích của mặc cảm, tự ti. Chúa không tạo ra chúng ta với sự tự ti, mà chính chúng ta đã và đang tự mình tạo ra và nuôi dưỡng bản tính đó. Chúng ta cần hiểu một điều rằng, loài người là tác phẩm hoàn hảo mà Chúa tạo ra, và nếu có một vài người hay một vài điểm không hoàn hảo thì chỉ vì Ngài có ý định tạo ra hình mẫu như vậy mà thôi. Từng có một cựu sinh viên Harvard chia sẻ rằng, nhiều năm sau khi tốt nghiệp, chỉ vì thiếu tự tin mà anh ta chưa bao giờ kiếm được nhiều hơn 12 đô-la một tuần. Một cựu sinh viên khác tốt nghiệp từ trường Princeton cũng cho hay, ngoại trừ một quãng thời gian ngắn thì về cơ bản, anh ta chưa bao giờ kiếm được nhiều hơn 1 đô-la mỗi ngày. Đó là những người đàn ông không đủ dũng khí để chịu trách nhiệm với cuộc đời của họ. Chính sự rụt rè và tự ti đã làm thui chột tài năng và tước đi cơ hội được cống hiến của những người như thế. Phần lớn chúng ta gặp rắc rối bởi không đủ niềm tin vào bản thân, và không nhận ra nguồn sức mạnh to lớn ẩn giấu bên trong. Con người được tạo ra để luôn ngẩng cao đầu, để trở thành kẻ chinh phục chứ không phải để trở thành nô lệ – để thành công, chứ không phải để thất bại – để khẳng định những gì Chúa đã trao cho. Bởi vậy, tự hạ thấp bản thân mình cũng chính là một loại tội lỗi.

Nếu muốn trở thành một người xuất sắc, bạn cần thực sự tâm niệm như thế. Một người đàn ông khiêm nhường và hơi khép mình đã chia sẻ với chúng tôi rằng trong quá khứ, ông thậm chí chẳng thể hiện đến một nửa khả năng, luôn thu mình lại, hạ thấp tài năng thiên bẩm thật sự của bản thân, khiến hình ảnh của ông luôn mờ nhạt. Tuy nhiên, sau đó ông đã nỗ lực chống lại thói quen tự ti cố hữu. Ông nói với tôi rằng, điều hữu ích nhất mà ông từng làm là đến thăm các khu phố sầm uất, đặc biệt là những nơi ông chưa hề biết đến, tưởng tượng rằng mình là thống đốc bang hoặc thậm chí là tổng thống Hoa Kỳ. Chỉ đơn thuần bằng việc xem như mọi người đang coi ông là một người nổi tiếng nào đó, ông đã không chỉ thay đổi vẻ bề ngoài mà còn thay đổi cả khả năng thuyết phục. Điều này không những giúp ông nâng cao vị thế của bản thân mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ tính cách con người ông. Nếu như trước đây ông luôn bước đi giữa ánh mắt dò xét xen lẫn dè chừng thì nay ông đã chủ động và tự tin hơn, thậm chí thu hút được ánh nhìn của rất nhiều người bởi phong thái xuất sắc cùng tinh thần hướng ngoại, khiến người đối diện ông tò mò xen lẫn háo hức muốn tìm hiểu nguồn gốc của sức hút ấy. Nói cách khác, ông đã hiểu được phần nào thiên tính của bản thân; ông thực sự thấy mình là một người xuất sắc và những hành động cùng phong thái của ông luôn thể hiện điều đó.