Viết Cho Con Trai

HÃY BIẾT NHÌN CON NGƯỜI TRONG KỲ VỌNG!

Ngày… tháng… n ăm… Con yêu của cha!

Tối hôm nay, lúc cha đi ngang qua chỗ bàn học của con, cha thấy con đang hướng dẫn em con giải bài tập Toán. Cha vui lắm! Một trong những niềm vui lớn nhất của những bậc làm cha làm mẹ là được nhìn thấy các con mình ngoan ngỗn học hành, anh em trong nhà biết thương yêu nhau, giúp đỡ nhau học hành ngày một tấn tới!

Truy ền thống đạo đức tốt đẹp của người Việt Nam mình ví tình cảm anh em trong một nhà gắn bó với nhau như tay chân.

“Anh em như thể tay chân.
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.”

Con là anh trai l ớn trong nhà. Em gái con học môn toán chỉ ở mức trung bình thôi. Con đang cố gắng giúp em con chinh phục những bài toán khó hơn. Lâu nay, cha vẫn biết, toán học là môn sở trường của con từ lúc con còn nhỏ. Còn điều gì khiến cha cảm thấy vui và tự hào hơn?

Thế nhưng, chỉ một lát sau, lúc cha đang cặm cụi trên trang bản thảo cuốn sách đang viết dang dở, bỗng nhiên cha nghe con lớn tiếng: “Học hành cái kiểu gì mà… ngu như bò! Từ nãy đến giờ nói hết hơi mà vẫn chưa chịu hiểu ra nữa hả?”

Trời hỡi trời! Sao con lại nỡ mắng nhiếc em gái mình nặng lời và hết sức “phản sư phạm” như vậy?

Con ạ! Cha đã tận tụy trên bục giảng nhiều năm rồi! Và cha hiểu rằng, muốn giáo dục con người, chúng ta phải thật kiên nhẫn, không bao giờ được tỏ ra nóng vội, chủ quan. Càng tỏ ra nôn nóng, chủ quan, con sẽ càng dễ thất bại mà thôi!

Trên đời này, bất cứ ai có bộ não phát triển bình thường cũng đều có khả năng học hành. Và thậm chí, con có để ý không, ngay cả với những em nhỏ bị khuyết tật, có những em mắt không nhìn thấy được, tai không nghe được, miệng không nói được, tay chân cử động rất khó khăn, nhưng rất nhiều em vẫn có thể học hành, làm việc, thậm chí múa hát, chơi đàn thật tuyệt diệu! Vậy cho nên, con đừng bao giờ mắng ai là “ngu”. Bởi vì, khi mình mắng người khác là “đồ ngu” thì điều đó chứng tỏ chính mình mới thật sự là kẻ ngu từ trước rồi!

Trong chuy ện em con học toán, em chưa hiểu được những gì con truyền đạt, biết đâu có thể là do phương pháp dạy học của con chưa thật tốt, nên em gái con chưa lĩnh hội được những gì con muốn truyền đạt mà thôi! Trước khi mắng nhiếc em, cha nghĩ, con nên suy nghĩ lại về cách giảng giải của mình thì hơn!

Và t ốt nhất là con đừng mang thành kiến nặng nề với em như vậy! Con có hiểu rằng, chính cách nhìn đầy thành kiến cứng nhắc như vậy của con sẽ làm ảnh hưởng đến lòng tự tin cố gắng vươn lên của em con không?

Là m ột nhà giáo, suốt cuộc đời cha chưa bao giờ có cái nhìn thành kiến đối với sinh viên của mình cả! Một sinh viên lười biếng ngày hôm nay, rất có thể ngày mai sẽ là một con người siêng năng tận tụy. Một sinh viên học trung bình trong ngày hôm nay, vẫn có thể trở thành một nhà bác học trong tương lai. Chúng ta dựa vào cơ sở nào mà dám khẳng định những điều đó sẽ không xảy ra? Bất cứ điều gì cũng đều có thể xảy ra cả! Chắc con chưa quên câu chuyện về tấm gương các nhà bác học vĩ đại của nhân loại như: Isaac Newton, Thomas Alva Edison, Albert Einstein…

Trong cu ộc sống, chúng ta tuyệt đối không bao giờ được mang cái nhìn đầy thành kiến nặng nề với người khác! Bởi vì đó là một cách nhìn nhận hết sức sai lầm! Và nhiều khi, chính cái nhìn đầy thành kiến của con lại trở thành lực cản vô hình đối với sự cố gắng vươn lên của người khác! Con có để ý không? Không chỉ trong chuyện học hành mà trong nhiều chuyện khác của cuộc sống, cũng chỉ vì cái nhìn mang nặng thành kiến của nhiều người trong xã hội mà nhiều cô gái lỡ sa chân vào con đường hư hỏng rất khó có thể hoàn lương? Nhiều thanh thiếu niên dại dột lỡ vướng vào ma túy, sau một thời gian cai nghiện, vẫn khó trở về hòa nhập với cộng đồng, chỉ vì họ ngại cái nhìn đầy thành kiến cũ kỹ trước đây của gia đình, hàng xóm láng giềng dành cho họ. Và còn biết bao nhiêu chuyện phức tạp khác nữa!

Chỉ những người có tấm lòng bao dung rộng mở, có tầm nhìn xa hơn rất nhiều lần so với những người bình thường khác, thì mới có thể biết “nhìn con người trong kỳ vọng” mà thôi! Và từ ngày hôm nay, cha mong sao con đừng chỉ biết nhìn người khác trong hiện tại, mà hãy biết nhìn người khác với cái nhìn trong kỳ vọng. Được như vậy, họ sẽ trở thành những con người tốt đẹp đúng như con mong muốn!

MỖI NGƯỜI MỘT TÍNH CÁCH

Ngày … tháng … n ăm … Con yêu của cha!

Con có để ý không? Khi cha nói chuyện với con, cha có cách nói chuyện khác so với khi cha nói chuyện với em gái Diệu Linh của con. Bởi vì, hai anh em con có tính cách khác nhau. Mà vì tính cách của hai anh em con khác nhau như vậy, nên cha phải có cách ứng xử phù hợp với mỗi đứa!

Lúc con còn nh ỏ, mỗi khi con giải được một bài toán khó, con có còn nhớ cha thường nói với con rằng: “Con giải được bài toán này chưa có gì xuất sắc lắm đâu! Nhiều học sinh trung bình vẫn có thể giải được!” Nhưng cũng với bài toán ấy, khi em gái con giải được, cha lại khen ngợi: “Con giỏi lắm! Cha tin con sẽ còn xuất sắc hơn nữa!” Con có để ý và thắc mắc tại sao cùng một sự việc mà cha lại có thái độ cư xử hoàn toàn khác nhau như vậy không?

Sở dĩ như vậy là vì, cha biết con là một đứa trẻ hay tự phụ, còn em gái của con thì nhút nhát và kém tự tin hơn con nhiều! Lời nói của cha có thể vừa khắc phục tính tự phụ của con, vừa đỡ nâng tính nhút nhát, tự ti của em gái con, lại vừa làm cho cả hai đứa có thể ngày càng nỗ lực tiến bộ hơn! Nguyên do chỉ vì hai đứa có tính cách khác nhau mà cha phải tìm ra cách ứng xử phù hợp với từng đứa! Con đã hiểu chưa?

Trong cu ộc sống xã hội cũng vậy, dù giao tiếp với ai, con cũng phải tìm cách ứng xử sao cho phù hợp với tính cách của mỗi người mà con giao tiếp. Tuyệt đối không hề có một khuôn mẫu cứng nhắc nào cho cách ứng xử với mọi người trong xã hội cả! Sở dĩ có những người đọc sách rất nhiều mà họ vẫn vụng về trong chuyện ứng xử, đó là do họ đọc sách mà chỉ biết làm theo những lời khuyên trong sách một cách hết sức máy móc. Nguyên do không phải là vì sách viết sai, mà chính vì người đọc đã không biết đọc sách một cách sáng tạo, để rồi từ đó có thể vận dụng một cách sáng tạo, linh hoạt trong cuộc sống hằng ngày…

Với chừng đó ý tưởng mà cha vừa gợi mở như vậy, chắc phần nào cũng đã đủ cho con thấy, trong cuộc sống, chính cá tính của mỗi người làm cho sự giao tiếp hằng ngày giữa người với người trở nên hết sức phức tạp. Nhưng cũng chính nhờ mỗi người đều có cá tính khác nhau như vậy mà cuộc sống của chúng ta mới trở nên vô cùng thú vị, phong phú và hấp dẫn… Vấn đề là chúng ta có hiểu được cá tính của từng người để có cách giao tiếp, ứng xử phù hợp, góp phần làm cho tình cảm giữa con người với nhau trong cuộc sống ngày càng trở nên tốt đẹp hơn hay không mà thôi!

Trong công vi ệc sau này, chắc chắn rồi con sẽ đi nhiều, tiếp xúc nhiều, sẽ có nhiều bạn bè… Nhưng dù đi đến đâu, tiếp xúc với ai, con hãy luôn tự nhủ rằng, mỗi người trên cuộc đời này đếu có tính cách riêng, và chúng ta phải tôn trọng sự khác biệt đó!