1. THÔNG TIN SÁCH/EBOOK

Tác giả : Charles Whitfield

Download sách Chữa Lành Đứa Trẻ Bên Trong Bạn ebook PDF/PRC/MOBI/EPUB. Tải miễn phí, đọc online trên điện thoại, máy tính, máy tính bảng.

Danh mục : KỸ NĂNG SỐNG

2. DOWNLOAD

Download Ebook         

Bạn không tải được sách ? Xem hướng dẫn nhé : Hướng dẫn tải sách

3. GIỚI THIỆU / REVIEW SÁCH

Lời giới thiệu

Tôi cảm thấy vô cùng vinh dự khi được viết lời tựa nhân dịp tái bản cuốn sách kinh điển Chữa lành đứa trẻ bên trong bạn.

Là người tiên phong trong lĩnh vực phục hồi sau sang chấn tâm lý, từ năm 1995 bác sĩ Charles Whitfield – tác giả của cuốn sách đã được giới chuyên môn bầu chọn là một trong những bác sĩ giỏi nhất nước Mĩ. Sự uyên bác cũng như những con chữ dưới ngòi bút của ông đã chạm tới trái tim của hàng triệu độc giả và mang tới cho họ một món quà vô cùng quý giá – niềm hi vọng. Xuyên suốt sự nghiệp của mình, bác sĩ Whitfield đã hào phóng chia sẻ những nghiên cứu – cũng như những kinh nghiệm y học mà ông tích lũy được trong suốt cuộc đời mình với những chuyên gia và nhiều bệnh nhân đang trong quá trình phục hồi. Việc hơn 75 tác giả đã từng trích dẫn thông tin từ tác phẩm này chính là thước đo cho tầm quan trọng của cuốn sách trong kho tàng kiến thức và kinh nghiệm của lĩnh vực phục hồi sau chấn thương tâm lý.

Trong vòng 20 năm kể từ khi Chữa lành đứa trẻ bên trong bạn được xuất bản lần đầu tiên, chúng ta đã có những bước tiến đáng kể trong việc thấu hiểu những ảnh hưởng của chấn thương tâm lý đến tâm trí của con người. Chính cuốn sách này đã có cống hiến lớn lao cho sự khai trí đó, nên hiển nhiên là nó đã trở thành cuốn sách bán chạy nhất. Bác sĩ Whitfield đã miêu tả “Đứa trẻ nội tâm” như là “phần con người luôn sống động, tràn đầy năng lượng, sáng tạo và thỏa mãn của chúng ta”.

Khi phần con người này không được nuôi dưỡng trọn vẹn, một cái Tôi giả sẽ xuất hiện và lớn dần lên. Để hiểu và thoát ra khỏi cái bẫy ảo tưởng này, bác sĩ Whitfield đã nhấn mạnh vào ba điểm chính: hậu quả của việc bị bạo hành và bỏ mặc trong thời thơ ấu; kể lại câu chuyện của bản thân như là chìa khóa quan trọng cho quá trình phục hồi khỏi những tác động gây tổn hại do bị ngược đãi và thờ ơ trong thời thơ ấu gây ra; và quá trình phục hồi 12 bước dựa trên nền tảng tâm linh sẽ hữu ích trong việc chữa lành Đứa trẻ nội tâm như thế nào.

Bạo hành và bỏ mặc trẻ em

Cuộc sống sẽ thế nào nếu chúng ta thiếu mất những kĩ năng xây dựng và gìn giữ những mối quan hệ thân thiết, an toàn cho riêng mình? Cuộc sống sẽ thế nào nếu chúng ta không có khả năng quan tâm tới người khác, không biết ăn năn, đồng cảm và yêu thương? Việc xây dựng những mối quan hệ tình cảm lành mạnh có liên quan tới sự phát triển của nhiều khu vực não bộ riêng biệt trong những năm đầu đời. Những chấn thương tâm lý xuất hiện lặp đi lặp lại sẽ làm gián đoạn quá trình phát triển lành mạnh của một đứa trẻ, điều này sẽ khiến phản xạ “chiến đấu, chạy trốn hoặc tê liệt” của trẻ trở nên mất kiểm soát. Tình trạng này thường được gọi là hội chứng rối loạn căng thẳng sau sang chấn tâm lý, và sẽ được bác sĩ Whitfield thảo luận kỹ trong Chương 7. Sự phát triển đầy đau khổ và khiếm khuyết của một người khi còn nhỏ cũng có thể dẫn tới những khó khăn trong việc cảm nhận niềm vui và hạnh phúc khi trưởng thành. Trong cuốn sách này, bác sĩ Whitfield đã cho chúng ta thấy sự phổ biến của những hành vi ngược đãi trẻ em trong những gia đình không êm ấm và miêu tả rất nhiều vỏ bọc của các chấn thương tâm lý. Chẳng hạn, các nghiên cứu mới đây đã cho thấy, việc trẻ nhỏ phải chịu đựng các hành động thờ ơ và ngược đãi về mặt tinh thần có mức độ hủy hoại sự phát triển của các bé tương đương với các hành động bạo hành thân thể hay tình dục khác.

Bác sĩ Whitfield lý giải rằng: “Trong khi có những loại hành vi ngược đãi để lại tổn thương dễ dàng nhận thấy cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ như bạo hành thân thể hay xâm hại tình dục công khai, một số hình thức khác lại rất khó xác định. Các hình thức đó có thể bao gồm: bạo hành thân thể mức độ nhẹ tới trung bình, bạo hành tình dục ngầm hoặc ít dấu hiệu để nhận ra, ngược đãi tình cảm và tâm thần, bỏ bê trẻ, thờ ơ hay cản trở sự phát triển tinh thần hoặc tâm linh.” Khả năng bộc lộ cảm xúc cũng như thể hiện các mức độ kiểm soát cảm giác và hành vi của trẻ đã được hình thành ngay từ năm đầu đời của bé. Và cũng chính trong giai đoạn phát triển quan trọng này, chúng ta học cách kết nối với chính mình và với những người khác.

Hợp nhất câu chuyện ký ức

Câu chuyện của chúng ta có thể nói với chúng ta nhiều điều về bản thân mình. Vậy tại sao việc kể lại câu chuyện của chính mình lại quan trọng đến thế? Dù câu trả lời không hề đơn giản, thì các nhà nghiên cứu và các bác sĩ vẫn đang dần dần tìm thấy những mảnh ghép cho bức tranh toàn cảnh này. Như bác sĩ Whitfield đã khẳng định: “Chúng tôi bắt đầu tìm ra được mối liên hệ giữa hành vi con người trong hiện tại với những sự kiện đã xảy ra thời thơ ấu. Ngay khi chia sẻ câu chuyện của mình, chúng ta bắt đầu thoát ra khỏi vị thế của một nạn nhân, hay một kẻ luôn chịu đày đọa, hay của những hành động cưỡng chế tái hiện.”

Nghiên cứu đã chứng minh rằng, không phải những sự kiện tuổi thơ, mà chính là việc có thể diễn giải được cách chúng ta hành động hay không hành động trong sự kiện đó mới là yếu tố quan trọng nhất. Nói cách khác, một câu chuyện cá nhân được kể trọn vẹn giúp ta hợp nhất được cả cảm xúc và lý trí. Như bác sĩ Whitfield đã nói: “Chia sẻ câu chuyện của mình là một hình thức kì diệu giúp chúng ta khám phá và chữa lành Đứa trẻ nội tâm”. Hành động đơn giản đó buộc não bộ phải thực hiện nhiều nhiệm vụ cùng lúc, bao gồm việc kết hợp cảm xúc, hành vi, ý thức và cảm giác. Trong quá trình đó, ta sẽ xác định và sắp xếp lại những sự kiện đã xảy ra trong cuộc sống, hành vi và cảm xúc của mình từ một cái nhìn bao quát, hiểu biết và lành mạnh hơn.

Quá trình hợp nhất này sẽ hiệu quả nhất khi ta thực hiện ở những nơi an toàn, chẳng hạn như: những buổi trị liệu tâm lý theo nhóm và cá nhân, các buổi họp mặt của nhóm tương trợ, viết nhật kí, hay chỉ đơn giản là dốc bầu tâm sự với một người bạn thân. 50 năm nghiên cứu đã trôi qua và một trong những phát hiện vững chắc nhất được công bố là: Sự an toàn và chất lượng của một mối quan hệ trị liệu là yếu tố tiên đoán chính xác nhất cho thành công của quá trình điều trị. Với nền tảng này, bác sĩ có thể giúp bệnh nhân tìm ra ý nghĩa trong các câu chuyện cuộc đời của họ thông qua những không gian an toàn mà ở đó người bệnh sẵn sàng mạo hiểm rũ bỏ tâm lý phòng thủ không lành mạnh để vượt qua nỗi đau và lắng nghe tiếng nói khích lệ từ sâu thẳm nội tâm của mình, đồng thời khám phá những nhận thức mới mẻ về bản thân và thế giới xung quanh họ. Một số người gọi trải nghiệm này là khoảnh khắc “à ra thế” – hay “hạnh ngộ”. Họ thấy gắn bó với bản thân nhiều hơn, cảm thấy được nối kết và hợp nhất hơn, bớt tâm lý tự vệ hơn. Tất cả những biểu hiện đó đều là dấu hiệu của sự tăng trưởng nội lực.

Các Phật tử thường miêu tả bản ngã như một củ hành tây với lớp vỏ trùng trùng, mà mỗi lớp đều là một chương mới của cuộc đời để ta khám phá và hợp nhất. Bác sĩ Whitfield giải thích rằng: “Khi chúng ta thay đổi bản thân, chúng ta bắt đầu hợp nhất và đưa sự thay đổi đó vào cuộc sống hàng ngày. Sự hợp nhất ở đây nghĩa là hiểu được sự toàn vẹn từ những mảnh riêng biệt”. Việc hiểu rõ mối liên hệ giữa sự hợp nhất với hạnh phúc của mình là điều vô cùng quan trọng. Bộ não của chúng ta càng được hợp nhất thì sẽ càng tinh vi và khỏe mạnh hơn, như minh họa trong câu chuyện dưới đây:

Marcus lớn lên trong một gia đình có cha là kẻ nghiện rượu. Ông ta thường xuyên dùng thắt lưng da để đánh đập con trai mỗi khi say. Khi được 12 tuổi, Marcus quyết định rằng anh sẽ không bao giờ cho phép ai làm tổn thương mình thêm nữa và tuyên bố rằng: “Kẻ nào dám đụng đến tôi, tôi sẽ đánh hắn nhừ tử”. Mặc dù Marcus có khá nhiều bạn nhậu, anh thường xuyên dính vào mâu thuẫn với những người đàn ông có quyền lực, như sếp, thầy giáo, cảnh sát nam và cả những nhà trị liệu nam giới. Khi được hỏi, anh nói rằng: “Tôi cảm giác như có một người nào khác đang ở bên trong và điều khiển tôi, điều này khiến tôi không thể kiểm soát nổi bản thân mình nữa.” Trong quá trình điều trị, Marcus quả thực rất khó khăn trong việc kiểm soát và diễn giải cảm xúc của mình. Anh đã miêu tả cơn giận dữ của mình là “Hoặc là tất cả hoặc không gì cả – hoặc là tôi cảm thấy quá nhiều, hoặc là tôi không cảm thấy gì hết.”

Phần lớn ngôn ngữ của não bộ được biểu hiện thông qua cảm xúc, nhưng Marcus thậm chí còn không thể gọi tên hay điều khiển tốt cảm xúc của mình. Chúng tôi coi khó khăn này là vấn đề của việc hợp nhất và Marcus cần một vài kĩ thuật trị liệu để giúp bản thân giải quyết vấn đề. Đầu tiên, anh cần nhận biết được cảm xúc đó, tiếp theo diễn giải rồi phản hồi lại một cách kịp thời và hiệu quả – Một chương trình phục hồi có thể hỗ trợ anh luyện tập tất cả các bước này. Sau đó tập thiền có thể làm thay đổi cách não bộ vận hành, chẳng hạn như: thiền chánh niệm giúp tái tạo năng lượng tinh thần và cảm xúc, cũng như thôi thúc chúng ta có thái độ và phản hồi với cuộc sống theo cách thức mới mẻ, tích cực hơn. Cuốn sách mà các bạn đang cầm trên tay sẽ giới thiệu chi tiết từng bước để đạt được những kĩ năng phục hồi này.

Đối với những đứa trẻ như Marcus, việc phải lớn lên trong môi trường gia đình không êm ấm kích thích phần cuống não phát triển và hoạt động mạnh hơn bình thường. Đây là nơi cư ngụ của các hệ thống phản ứng căng thẳng và chỉ cần một kích thích nhỏ thôi cũng dẫn đến cảm giác sợ hãi, lo lắng, giận dữ, thịnh nộ và hành xử bốc đồng. Những tổn thương liên tiếp xuất hiện ở thời thơ ấu cũng có thể dẫn tới các khó khăn trong việc sử dụng kỹ năng đồng cảm, giải quyết vấn đề, hay khả năng tư duy trừu tượng và khái quát. Hơn nữa, những người như Marcus dễ “đọc” nhầm ngôn ngữ cơ thể của người khác, tỉ dụ như nét mặt, ước tính quá mức sự đe dọa, dẫn tới việc anh ta không có khả năng kiểm soát và điều chỉnh những nỗi đau cảm xúc của mình. Thử tưởng tượng xem điều gì sẽ xảy ra nếu trong giai đoạn đầu của quá trình phục hồi, anh phải trải qua một tình huống làm gợi nhớ đến những kí ức đau thương của tuổi thơ. Ví dụ, khi làm việc, nếu người quản lý của Marcus là nam giới và người đó giận dữ với anh, thì não bộ của Marcus sẽ nhận ra và tiến vào trạng thái “chiến đấu hoặc chạy trốn”, rồi bùng phát một cơn giận dữ khác.

Chữa lành đứa trẻ bên trong bạn miêu tả 14 vấn đề cốt lõi trong việc phục hồi sau chấn thương tâm lý, trong đó có vấn đề về sự kiểm soát và mất kiểm soát. Với Marcus và rất nhiều người khác, nỗi sợ sẽ mất đi sự kiểm soát này khiến họ có hành vi tự hủy hoại bản thân. Trong quá khứ, những người nam giới có quyền lực đã nói với Marcus rằng họ sẽ chấm dứt quá trình điều trị, sa thải, tống anh vào tù hay trừng phạt anh theo nhiều cách khác nhau. Nhưng những phản ứng kiểu này chỉ càng củng cố thêm cho nhận thức của Marcus rằng khi anh cho phép những loại người này lại gần đồng nghĩa với việc cho phép họ làm tổn thương mình. Tuy nhiên, khi được ở trong môi trường trị liệu an toàn, Marcus dần dần học cách phá bỏ lối mòn nhận thức về thất bại đầy bất lực này. Anh ấy có thể bắt đầu học cách tự điều chỉnh và trấn an bản thân. Quá trình chuyển đổi này sẽ được thảo luận chi tiết hơn trong những chương sau.

Mối quan tâm hàng đầu của quá trình trị liệu tâm lý bao gồm nhiệm vụ hợp nhất (tác động tới) tình cảm và tư duy (nhận thức) để phát triển nội tâm. Marcus gặp khó khăn trong việc gọi tên và xử lí những cảm xúc của mình. Vậy câu hỏi cần đặt ra là: Làm thế nào để anh ấy có thể thúc đẩy hiệu quả nhất quá trình cân bằng và hòa hợp những cảm xúc ấy? Trong hàng thế kỉ qua, chúng ta vẫn luôn sử dụng hình thức kể chuyện để gửi gắm mọi loại thông tin khác nhau trong cuộc sống, từ khía cạnh tinh thần, cảm xúc cho đến thể chất. Chúng ta có thể tích hợp và xoa dịu cơ thể cũng như não bộ đang bị rối loạn căng thẳng thông qua việc chia sẻ câu chuyện của mình với bác sĩ trị liệu hay với nhóm trị liệu. Phương pháp cân bằng và tích hợp này có thể đem lại những cái nhìn mới và tích cực hơn cho người bệnh. Như với Marcus, thông qua việc kể chuyện, anh sẽ học cách tách bản thân ra khỏi những phản ứng giận dữ, những phản xạ tự vệ hằn sâu từ thời thơ ấu vốn luôn gây cho anh rắc rối. Đối với trí não của một đứa trẻ 12 tuổi thì cách phản ứng đó có lẽ là chiến lược sinh tồn hiệu quả nhất để tự vệ. Còn giờ đây, với quá trình giới thiệu các kĩ thuật tự trấn an bản thân như gọi tên và định hình lại cảm xúc cùng thiền định, bộ não của anh có thể bắt đầu học cách thư giãn trong những tình huống thường gây kích động cơn giận.

Đây chính là phương pháp tích hợp mà bác sĩ Whitfield sẽ giới thiệu trong cuốn sách kinh điển này. Để trở thành một bản thể toàn vẹn đồng nghĩa với việc nhận ra rằng – chúng ta hoàn toàn có khả năng vừa đạt được sự yên bình trong tâm trí vừa thấu hiểu được bản thân lẫn những người xung quanh.

Quá trình phục hồi 12 bước dựa trên nền tảng tâm linh

Như bác sĩ Whitfield đã viết: “Theo định nghĩa ngắn gọn nhất – tâm linh nhấn mạnh vào mối quan hệ của chúng ta với cái Tôi, với con người xung quanh và với vũ trụ.”

Con người vẫn có thể có đời sống tâm linh mà không nhất thiết phải theo một tín ngưỡng nào. Sự duy linh giúp chúng ta học được đức tính khiêm tốn, nội lực, cảm nhận về ý nghĩa và mục đích cuộc sống, bao dung với bản thân và với những người khác, sự hòa hợp, bình an, lòng biết ơn và sự tha thứ.

Mối quan hệ giữa thiền định và tâm linh đã được ghi chép rõ ràng – cả hai đều giúp con người cảm nhận trạng thái giải thoát khỏi thực tại và tiến vào cảnh giới vượt ra ngoài không gian và thời gian. Tâm linh và chữa bệnh liên kết chặt chẽ với nhau. Theo quan điểm thông thường, tâm linh có vai trò như một nguồn sức mạnh giúp thúc đẩy quá trình hồi phục. Đối với những người vô thần hoặc những người theo thuyết bất khả tri¹, các kĩ thuật thiền định chính là biện pháp thay thế rất hữu hiệu.

¹ Thuyết bất khả tri (Tiếng Anh: agnosticism) là quan điểm triết học cho rằng tính đúng hay sai của một số tuyên bố nhất định – đặc biệt là các tuyên bố thần học về sự tồn tại của Chúa Trời hay các vị thần – là chưa biết và không thể biết được hay không mạch lạc.

Có rất nhiều cách để nâng cao đời sống tâm linh. Đối với Marcus, điều vô cùng quan trọng đối với anh ấy lúc này có lẽ là việc thực hiện chương trình phục hồi 12 bước dựa trên tâm linh và gắn kết với những người có đời sống tâm linh phong phú. Học cách trân trọng những giây phút tâm linh trong cuộc đời của mình cũng rất quan trọng với anh. Sống một cuộc sống có ý nghĩa và gắn kết sẽ làm tăng cảm giác thỏa mãn và giảm dần sự cô lập, trống trải cũng như tổn thương mà anh đang cảm thấy.

Bác sĩ Whitfield giải thích rằng: “… có lẽ chúng ta bắt đầu nhận ra rằng hạnh phúc không phải là thứ chúng ta đạt được, mà hạnh phúc, bình yên hay thanh thản là trạng thái tự nhiên của chính ta. Ẩn sâu dưới tầng tầng lớp lớp những cảm xúc và trải nghiệm của chúng ta, phía sau những mâu thuẫn của nội tâm, là nơi sự thanh thản vốn luôn ngự trị.”

Ngay từ lần đầu tiên được xuất bản vào năm 1986, Chữa lành đứa trẻ bên trong bạn đã được đánh giá là một cuốn sách đi trước thời đại. Trải qua 20 năm, những giá trị mà nó cung cấp vẫn còn phù hợp cho tới ngày hôm nay và tôi tin rằng Chữa lành đứa trẻ bên trong bạn sẽ luôn là cuốn sách nền tảng trong lĩnh vực tâm lý học về chấn thương và phục hồi tâm lý. Xin mời quý độc giả thưởng thức cuốn sách này, hi vọng các bạn sẽ tìm thấy những chân lí và sự chữa lành cho riêng mình.

Thạc sĩ, Tiến sĩ Cardwell C. Nuckols

Cuốn sách này được dành tặng cho mỗi đứa trẻ trong chính chúng ta.