Năng Đoạn Kim Cương

Tôi bị ấn tượng ngay bởi những câu Ofer hỏi thầy giáo, bởi cách ông xem xét và chất vấn từng khái niệm được trình bày. Tôi quyết định thử nhờ ông giúp tôi tìm một việc làm hoặc chính ông mướn tôi làm việc, và do đó mà làm quen với công việc. Vài tuần sau, vào ngày tôi hoàn tất các bài sát hạch cuối khóa về phân loại kim cương tại các phòng thí nghiệm của GIA ở New York tôi bịa ra lý do để vào văn phòng của ông và xin ông một chỗ làm.

May mắn làm sao, đúng vào lúc ông ta đang mở một văn phòng chi nhánh tại Mỹ, trong khi ông ta đã lập được một xí nghiệp nhỏ ở Israel, quê hương của ông. Cho nên tôi bảo rằng tôi muốn làm việc ở văn phòng ông và xin ông dạy tôi về kinh doanh kim cương: “Tôi sẽ làm bất cứ thứ gì ông cần, hãy cho tôi thử thách. Tôi sẽ dọn dẹp văn phòng, lau cửa sổ, làm bất cứ điều gì ông sai bảo.”

Và ông ta đáp: “Tôi không có tiền để mướn anh! Nhưng hãy yên tâm, tôi sẽ nói với người chủ của văn phòng này – tên ông ta là Alex Rosenthal – và chúng tôi sẽ tính xem ông ta và tôi có thể chia nhau trả lương cho anh được không. Rồi thì anh sẽ lo các việc lặt vặt cho cả hai chúng tôi.”

Thế là tôi khởi sự với tư cách một anh giúp việc, thù lao bảy đô la một giờ, một người tốt nghiệp Princeton lê đôi chân suốt những mùa hè ẩm thấp và những cơn bão tuyết mùa đông của New York, lên tới quận Diamond, mang các túi vải bạt đựng đầy vàng và kim cương chờ được đúc và chế tạo thành nhẫn, vòng. Ofer, vợ ông là Aya, và một người thợ kim hoàn ít nói năng và rất giỏi người Yemen tên là Alex Gal sẽ ngồi quanh cái phòng việc lẻ được thuê, cùng với tôi phân loại kim cương theo từng hạng, phác họa những mẫu mới và đi chào hàng.

Tiền lương ít ỏi, lại thường được trả chậm trong khi Ofer có vay mượn thêm ở các bạn bè của ông ở London, nhưng ít lâu sau tôi cũng đủ sắm cho mình một bộ y phục của các nhà doanh nghiệp mà tôi vẫn mặc mỗi ngày trong suốt nhiều tháng. Chúng tôi thường làm việc đến quá nửa đêm và tôi phải đi bộ suốt một quãng dài về căn phòng nhỏ của tôi tại một tu viện nhỏ trong cộng đồng Phật giáo châu Á ở Howell, New Jersey. Ngủ được vài giờ, tôi lại phải thức dậy và đáp xe buýt đi Mahattan.

Sau khi việc kinh doanh của chúng tôi có khá hơn một chút, chúng tôi dời lên phố gần khu kim hoàn hơn và đánh bạo thuê một người thợ kim hoàn, người này ngồi một mình trong một gian phòng lớn là “xưởng” của chúng tôi, chế tạo các vòng, nhẫn kim cương đầu tiên của chúng tôi. Chẳng bao lâu tôi được tin cậy đủ để thực hiện mong ước của mình, để ngồi xuống với một gói kim cương lẻ và bắt đầu phân chúng thành từng hạng. Ofer và Aya hỏi xem tôi có chịu đảm trách một chi nhánh mua kim cương vừa mới được thành lập hay không (mà lúc ấy gồm tôi và một người khác nữa). Tôi phấn khích vì cơ hội này và bắt đầu dấn thân vào dự án.

Một quy định mà vị Lạt-ma Tây Tạng của tôi nêu ra cho tôi về việc đi làm trong một cơ sở doanh nghiệp bình thường là tôi giữ kín rằng tôi là một tu sĩ Phật giáo. Tôi phải để tóc dài như bình thường (thay vì phải cạo nhẵn) và mặc y phục bình thường. Bất cứ nguyên tắc Phật giáo nào mà tôi sử dụng trong công việc cũng phải được áp dụng một cách thầm lặng, không rêu rao kèn trống. Bên trong, tôi phải là một bậc hiền nhân Phật giáo và bên ngoài tôi phải là một doanh nhân Mỹ bình thường.

Và thế là tôi bắt đầu nỗ lực trông coi đơn vị này bằng những nguyên tắc Phật giáo mà không ai biết điều này. Lúc bắt đầu công việc, tôi đã thiết lập một thoả thuận với ông bà Azrielant: Tôi chịu trách nhiệm về điều hành mọi mặt của Đơn vị Kim cương và về việc tạo ra lợi nhuận lành mạnh về đá quý; đổi lại, tôi có toàn quyền về việc thâu nhận và sa thải nhân viên, trả phụ trội hay tăng lương về số giờ mà người của tôi đã làm việc, và người nào đảm nhận trách nhiệm nào. Tôi chỉ phải giao sản phẩm đúng thời hạn và có lợi nhuận khá.

Cuốn sách này là câu chuyện về tôi đã xây dựng đơn vị kim cương tại Andin International như thế nào khi sử dụng những nguyên tắc được thu thập từ trí tuệ xưa cổ của Phật giáo, từ cái không có gì thành một hoạt động khắp thế giới sinh nhiều triệu đô la mỗi năm. Tôi không làm như thế một mình, cũng không phải các quan điểm của tôi là những quan điểm độc nhất mà chúng tôi theo, nhưng tôi có thể nói rằng phần lớn những quyết định và chính sách trong đơn vị của chúng tôi trong suốt thời gian tôi giữ chức Phó Chủ tịch đều được chịu tác động bởi những nguyên tắc mà bạn sẽ tìm thấy trong cuốn sách này.

Nói tóm lại, những nguyên tắc này là gì? Chúng ta có thể chia chúng làm ba.

Nguyên tắc thứ nhất là việc kinh doanh phải thành công: tức là nó phải tạo ra tiền. Tại Mỹ và tại các nước phương Tây thì thành đạt là làm ra tiền, theo một cách nào đó thì đây là một sai lầm đối với những ai đang nỗ lực có một cuộc sống tâm linh. Trong Phật giáo, tiền bạc tự nó không phải là xấu; thực ra, một người có nhiều tiền bạc có thể làm được nhiều việc thiện trên đời này hơn là không có nó. Vấn đề chính là chúng ta làm ra tiền bằng cách nào chúng ta có hiểu được tiền phát sinh từ đâu không và làm sao để tiền tiếp tục đến và chúng ta có giữ được một thái độ lành mạnh về tiền hay không.

Vậy, toàn bộ vấn đề làm ra tiền một cách trong sạch và lương thiện, hiểu rõ tiền từ đâu ra để nó đừng dừng lại và giữ một quan điểm lành mạnh đối với nó trong khi ta có nó, chừng nào ta thực hiện được như thế thì sự làm ra tiền là hoàn toàn thích hợp với một lối sống tâm linh. Thực vậy, việc làm ra tiền trở thành một phần của lối sống tâm linh.

Nguyên tắc thứ hai là chúng ta nên hưởng thụ tiền bạc; tức là chúng ta cần phải học cách giữ cho tinh thần và thân thể của chúng ta được lành mạnh trong khi chúng ta làm ra tiền. Hoạt động tạo ra tài sản không được làm cho chúng ta quá mệt mỏi cả thể xác lẫn tinh thần đến nỗi chúng ta không thể hưởng thụ được tài sản. Một doanh nhân tàn phá sức khoẻ khi kinh doanh tức là làm tiêu tan mục đích thực sự của việc kinh doanh.

Nguyên tắc thứ ba là bạn phải quay nhìn lại sự nghiệp kinh doanh của bạn, cuối cùng và thành thật mà nói rằng bao năm làm kinh doanh của bạn đã có một ý nghĩa nào đó. Mục đích tối hậu của mọi sự kinh doanh mà chúng ta dấn thân vào, và thực ra là mục đích của đời chúng ta, mục đích của những ai từng làm kinh doanh là khi chúng ta nhìn lại tất cả những gì chúng ta đã đạt được – chúng ta cần phải thấy rằng chúng ta đã điều hành bản thân và điều hành doanh nghiệp theo một cách có ý nghĩa lâu dài, để lại dấu ấn tốt trong đời.

Tóm lại, mục đích của kinh doanh, hay của trí tuệ cổ Tây Tạng và thực ra là của mọi nỗ lực của con người, chính là làm cho chính chúng ta được phong phú – đạt được sự thịnh vượng, cả bên ngoài lẫn bên trong. Chúng ta chỉ có thể hưởng thụ sự thịnh vượng này nếu như chúng ta giữ được sức khoẻ thể chất và tinh thần tốt. Trong suốt cuộc đời của mình, chúng ta phải tìm cách để làm cho sự thịnh vượng này có ý nghĩa theo một cách hiểu rộng hơn.

Đây là bài học về những gì mà chúng tôi đã thực hiện ở Đơn vị Kim Cương của Tập đoàn Andin International, và đây là một bài học mà bất cứ ai thuộc bất cứ tầng lớp nào hay tín ngưỡng nào, cũng có thể học và áp dụng được.